Er liggen volop kansen voor hoogwaardige Nederlandse maakbedrijven in defensie, stelt PwC. Het gaat daarbij om toeleveranciers met een gespecialiseerde defensie-oplossing maar óók om toeleveranciers met een civiele oplossing die tevens inzetbaar is in defensie. Zij kunnen straks aan zowel binnenlandse als buitenlandse OEMs gaan leveren.
Dat blijkt uit de publicatie ‘Mobilising the Dutch defence industry’ van PwC. Hierin brengt de organisatie de potentiële mogelijkheden voor meer dan 3.000 maakbedrijven in kaart door uitgebreide analyses, onder meer met AI.
De overheid heeft toegezegd de kernuitgaven voor defensie te verhogen tot 3,5% van het bbp. Dat biedt ruime mogelijkheden voor groei voor de Nederlandse maakindustrie, stelt PwC.
Kernvragen in de publicatie zijn: Welke specifieke productiecapaciteiten en -technologieën zijn nodig om die mogelijkheden te benutten? En welke stappen moeten maakbedrijven in de civiele sector zetten om een plek te bemachtigen in het defensie-ecosysteem?
Miljarden kunnen beschikbaar komen
Om aan de NAVO-norm te voldoen van kernuitgaven voor defensie ter waarde van 3,5% van het bbp in 2035, zullen de defensie-uitgaven in Nederland sterk stijgen: van 22 miljard euro in 2025 tot circa 38 miljard euro in 2030.
Cumulatief leidt dit tot defensie-investeringen van circa 178 miljard euro tussen 2025 en 2030.
“Daarvan kan zo’n 41 miljard euro beschikbaar komen voor de Nederlandse maakindustrie”, schat Bastiaan Oomens, die als partner van PwC-Strategy& actief is voor maakbedrijven.
“In ons onderzoek hebben we ruim 3.000 Nederlandse productiebedrijven geïdentificeerd die een rol kunnen spelen bij het invullen van deze enorme opschalingsbehoefte, met name in een rol als cruciale toeleverancier.’
Hoogwaardige onderdelen en subsystemen
Met name voor de toeleveranciers van defensie is er veel ruimte is voor groei, legt Daniel de Jager uit. Hij is als PwC-partner publieke sector verantwoordelijk voor de dienstverlening aan het ministerie van Defensie.
“We hebben in Nederland een beperkt aantal Original Equipment Manufacturers (OEMs), die onder andere maritieme vaartuigen maken, kleine landvoertuigen en drones.”
“Het meeste defensiematerieel wordt in het buitenland aangeschaft”, geeft hij aan. “Maar bij de productie van allerlei hoogwaardige onderdelen en subsystemen is veel ruimte voor de Nederlandse maakindustrie.”
Forse opgave voor huidige leveranciers
De opgave voor de huidige Nederlandse toeleveranciers van defensie om de investeringstoename bij te houden, is fors. Het gaat volgens berekeningen van PwC-Strategy& om een verdrievoudiging van de output.
“Dat vraagt om professionalisering, uitbreiding en optimalisatie bij de bedrijven die nu al aan defensie leveren”, aldus Oomens.
Dus toeleveranciers met een gespecialiseerde defensie-oplossing kunnen in zijn ogen in de toekomst zowel aan binnenlandse als buitenlandse OEMs gaan leveren.
Ook civiele inzet, bijvoorbeeld hoogwaardige metaalbewerking
Maar zij kunnen de vraag volgens hem niet alleen aan. “Er is inzet nodig van veel meer Nederlandse maakbedrijven vanuit de civiele sector om hun bestaande hoogwaardige oplossingen ook in de defensiesector toe te passen.” Dit gaat om oplossingen die voor tweeërlei gebruik (dual use) inzetbaar zijn.
Nederlandse maakbedrijven produceren op dit moment al technologische hoogstandjes voor de halfgeleiderindustrie en voor medtech-bedrijven, geeft Oomens aan.
Deze kunnen volgens het onderzoek net zo goed van waarde zijn voor defensie. “Denk bijvoorbeeld aan optische technologie, complexe bewegende delen en hoogwaardige metaalbewerking.”
Dit alles biedt volgens hem op termijn niet alleen grote mogelijkheden voor de hoogwaardige Nederlandse maakindustrie, maar ook voor het langdurig verdien- en innovatievermogen van Nederland.
Kansen, maar ook uitdagingen
Wel zijn er mogelijke uitdagingen. Zo zijn er voorwaarden om toegang tot de defensiemarkt te krijgen. De Jager: “Er zijn strenge veiligheidseisen, certificeringen, restricties rondom inkoop en verkoop en allerlei andere compliance-kwesties.”
Ook kan financiering ingewikkeld zijn, geeft hij aan. “En je moet de weg vinden als toeleverancier in het defensie-ecosysteem. Dat zijn vanzelfsprekend allemaal zaken waarbij PwC kan helpen om een levensvatbare en schaalbare businesscase te ontwikkelen.”
Samenwerkingen en allianties
Voor de route naar zakendoen in de defensie-industrie zijn organisatorische voorbereidingen nodig. Bovendien kan samenwerking tussen maakbedrijven mogelijk van belang zijn.
“Als maakbedrijven in allianties hun capaciteiten afstemmen op de vraag van defensie, kunnen zij gezamenlijk een aantrekkelijke toeleverancier worden”, vertelt Oomens. “Juist de combinatie van hoogwaardige technologieën kan leiden tot echt onderscheidende subsystemen.”
Van de ruim 3.000 Nederlandse bedrijven die PwC in het onderzoek identificeerden, zijn de meeste kleine en middelgrote ondernemingen. Juist voor hen kan het sluiten van partnerships extra interessant zijn.
“En daar zijn we in Nederland ook goed in, zie Brainport en de regio Twente bijvoorbeeld, waar PwC bij veel succesvolle samenwerkingen betrokken is”, vervolgt hij.
Sectorbreed beeld voor individuele bedrijven
Mobilising the Dutch defence industry biedt inzichten die door data gedreven zijn. Het is bedoeld voor maakbedrijven die willen onderzoeken welke aanknopingspunten zij hebben in de defensiesector.
PwC bracht door interviews met verschillende Europese OEMs en toeleveranciers in kaart hoe de investeringen procentueel verdeeld worden over verschillende subsystemen en componenten. Ook beschrijft de publicatie de vereiste capaciteiten en technologieën om die subsystemen en componenten te vervaardigen.
Met gebruik van AI werd vervolgens een gedetailleerde inventarisatie van maakbedrijven gedaan en werden de subsystemen en componenten gekoppeld aan Nederlandse maakbedrijven die dit kunnen produceren.
Zo ontstaat volgens PwC een sectorbreed beeld van de mogelijkheden, dat individuele bedrijven als startpunt kunnen nemen voor een businesscase.
Werelden voor elkaar ontsluiten
Behalve voor civiele maakbedrijven die een stap naar de defensie-industrie willen maken, geeft het rapport ook inzichten voor investeerders, voor defensiebedrijven en voor de ministeries van Defensie en Economische Zaken.
De Jager: “Zoals het ecosysteem van defensie echt een wereld op zich is, is de waardeketen van civiele maakbedrijven voor veel mensen in defensie ook echt onbekend gebied.”
“Met ons rapport en ons advieswerk hopen wij die werelden voor elkaar te ontsluiten. Zo maken we met elkaar doeltreffende investeringen mogelijk die voor de bv Nederland en voor vrede en veiligheid van groot belang zijn.”
Download het rapport ‘Mobilising the Dutch defence industry’ van PwC.