Pagina 28 van: MTL Metaal Magazine 5 – 2023

dat de meetresultaten van IMIM
op de machine 100% overeenstem-
men met die van een coördinaten-
meetmachine (CMM). Dat zou inder-
daad grensverleggend zijn. Maar in
de wandelgangen beluister je toch
wel iets van een controverse. Er zijn
sterke voorstanders van het scheiden
van het meten op CMM’s en het me-
ten op CNC-machines. Zoals gezegd
is het meten op machines intussen
ingeburgerd voor nulpunt- en gereed-
schapspositie, maar bij het meten
op de machine neem je ook de
geometrische fouten van de machine
mee. De vraag is of dit acceptabel is
voor het (eind)meetrapport voor een
opdrachtgever. Het is toch zoiets als
een slager die zijn eigen vlees keurt.
Aan de andere kant biedt alles in één
keurig een ei gekozen en de graveer-
baan is zonder tussenkomst van een
operator aangepast aan de vorm van
het ei. Daarbij werkt de machine met
één baan voor alle eieren. Als over-
treffend bewijs wordt met behulp
van een muntje de positie van de op-
spanning scheef gezet. Ook dan is die
fout automatisch gecompenseerd.
Als afsluitend bewijs sloeg Cheng een
ei in een glas kapot. Kliederig, maar
het beklijft wel.
Bereidheid om kennis te delen
Verder waren er onder meer interes-
sante lezingen over electroforming
van Veco Precision, elektrochemisch
bewerken (reversed electroplating,
PECM) van Ter Hoek en het combine-
ren van frezen, slijpen en meten bij
precisiebewerkingen op machines
van Röders. Met name een voorbeeld-
product van Röders maakte indruk.
Op een flowcell met een oppervlak
van 24 bij 24 mm van het harde
zirkoniumdioxide (ZrO
2
) is door mid-
del van hardfrezen én slijpen in één
opspanning een spiraalvormige groef
aangebracht, waarbij in de onge-
veer 1 mm brede groef een opper-
vlaktekwaliteit van Ra 0,0017 micro-
meter (in de groef), een vlakheid van
2,2 micrometer en een afwijking van
de spiraalvorm van +2,1/-0,4 micro-
meter bereikt wordt.
Bij alle drie de genoemde technieken
hebben de leveranciers een grote be-
reidheid om de kennis van de maak-
technologie te delen met toeleveran-
ciers. De Manufacturing Technology
Conference biedt hiervoor een goede
gelegenheid. Spannend welke tech-
nieken bij de volgende editie voor
het voetlicht staan. De conferentie
maakte duidelijk dat zij in elk geval
klantgericht moeten zijn.
Een demo-
werkstuk van
machinebouwer
Beijing Jingdiao:
het graveren van
een ei. Omdat
de vorm van elk
ei verschilt, past
de machine zon-
der menselijk in-
grijpen de baan
aan die het gra-
veergereedschap
moet volgen om
de gravering aan
te brengen zonder
het ei te breken.
Een gereedschap
voor het elektro-
chemisch bewer-
ken (PECM) van
Ter Hoek. Een
voorbeeld van een
bewerkingstech-
nologie waarvoor
kennisdeling
onontbeerlijk is.
Het is een relatief
nieuw process.
Alleen het aanbie-
den van machine-
capaciteit is niet
voldoende.
MTL METAAL MAGAZINE SEPTEMBER 2023 GEREEDSCHAPPEN EN MACHINES 28
opspanning (meten én bewerken)
ook veel voordelen: het meten in de
meetkamer kost tijd, wie garandeert
dat het werkstuk in dezelfde positie
terugkomt op de bewerkingsmachi-
ne, de kans op afkeur wordt kleiner
(omdat de fout direct gedetecteerd
wordt) en spansystemen op meetma-
chines hebben óók afwijkingen. Hier
is het laatste woord nog niet over
gezegd. Duidelijk is wel dat hoe beter
de geometrie van de bewerkingsma-
chine is, hoe beter IMIM zal werken.
Oftewel een machine die mecha-
nisch al (bijna) op nul staat, leent
zich hiervoor.
Beijing Jingdiao liet als bewijs een
video zien over het graveren van een
ei. Dat is lastig omdat elk ei immers
anders is. Uit een tray wordt wille-
‘Een toeleverancier
heeft in principe
gelijk. Kunstmatige
intelligentie kán het
mis hebben’
26-27-28_manufacturingtechnologyconference.indd 28 28-08-2023 14:46