winnen deze groene en blauwe lasers
snel terrein dankzij de transitie naar
e-mobility.
Zelflerende systemen
Maar misschien zit de spannendste
ontwikkeling momenteel in de soft-
ware. Het lukt de fabrikanten om de
energie-input steeds nauwkeuriger
te regelen. Ze kunnen tijdens het
proces de bundelvorm aanpassen en
daarmee de thermische belasting
op het trefpunt van de laser sturen.
Deze dynamische vormgeving van
de straal is bijvoorbeeld praktisch
wanneer rechte sneden en krap-
pe bochten elkaar afwisselen bij
bewerken en daarna vonkeroderen
of frezen. Elektrodes zijn duur.
Om te besparen, kiest men voor de
laser. Daarmee kan ook het gebruik
van microfrezen verminderen.”
Laserpolijsten rukt eveneens op.
De groei van laserverspanen heeft
te maken met de ontwikkeling van
de ultrakorte pulslaser. De laserstraal
wordt in pulsen van minder dan een
femto- of picoseconde op het opper-
vlak losgelaten. Hierdoor verdampt
het materiaal en door de extreem
korte pulsduur dringt de warmte
niet in het materiaal. Dat gebeurt
met vermogens van enkele honder-
den watt, maar in de laboratoria
van onderzoeksinstellingen zijn al
vermogens beschikbaar van 5 tot
10 kW. Deze hogere vermogens zul-
len de procesnelheid komende jaren
fors verbeteren.
Additive manufacturing
Een terrein waar de laser absoluut
nieuwe mogelijkheden schept, is
additive manufacturing. Het is niet
verwonderlijk dat de basis voor selec-
tive laser melting, 3D metaalprinten,
onder andere aan het Fraunhofer ILT
is ontwikkeld. Met de energie van de
laserstraal smelt men metaalpoeders
en bouwt zo zonder gereedschappen
complexe producten op. Eigenlijk
laserlassen op nanometerschaal. Ook
bij kunststof 3D-printers wordt soms
lasertechnologie gebruikt, zoals bij
stereolithografie (SLA) en bij selective
laser sintering (SLS). Misschien blijkt
hier wel het sterkste dat de laser
echt een commodity is geworden.
Startups die SLS-printers bouwen die
op de markt nog geen 10.000 euro
kosten, gebruiken een laser. De intro-
ductie van groene en blauwe lasers
maken het mogelijk om puur koper
te 3D-printen. In de laserindustrie
Trumpf heeft diverse fiberlasers voor het lassen en snijden van dunne, dikke en ‘uitdagende’
materialen.
MTL METAAL MAGAZINE JUNI 2023 BLIK VOORUIT 21
Laser geeft Nederlandse maakindustrie een boost
De laser heeft ook nog op een andere manier bijgedragen aan de ontwik-
keling van de Nederlandse maakindustrie, namelijk de impuls die uit-
gaat van ASML. De Veldhovense chipmachinefabrikant heeft samen met
Trumpf en Zeiss de EUV-technologie (extreme ultra violet) doorontwikkeld
en daarmee in de productie van halfgeleiders een dominante positie ver-
overd. De vraag naar de EUV-machines overtreft al enkele jaren de ca-
paciteit van de ASML supply chain en daar profiteert dus de hele maak-
industrie van. Trumpf heeft deze EUV-technologie ontwikkeld omdat ex-
treem ultraviolet licht een heel korte golflengte heeft van 13,5 nanometer.
Dat is precies wat nodig is om de Wet van Moore in stand te houden.
‘Kunstmatige
intelligentie verlaagt
de drempel om
lasers in te zetten’
4
18-19-20-21-22_mtl60geschiedenislaser.indd 21 19-06-2023 17:11
