Pagina 21 van: MTL Metaal Magazine 2 – 2023

als nieuw gemaakt kunnen worden,
ware het niet dat de elektronica niet
gerepareerd kan worden.
Ander design
Op termijn zal ook het design van
producten gaan veranderen doordat
de keuze voor re-manufacturing
toeneemt. Momenteel zijn bepaalde
producten namelijk zo complex
opgebouwd, dat de kosten voor
re-manufacturing te hoog zijn. “Je
zult ze zo moeten engineeren dat
je er langer mee kunt doen én dat
daarna re-manufacturing makkelijk
wordt. In eerste instantie ben je
duurder uit, maar uiteindelijk (na
re-manufacturing) stukken goedko-
per.” Zijn ervaring is dat als je het
proces goed inricht en er voldoende
aantallen terugkomen, je vaak
tegen 60 tot 70% van de nieuwprijs
een re-manufactered onderdeel
kunt aanbieden. Maar hij heeft ook
voorbeelden waarin de prijs van
re-manufacturing slechts enkele
tientallen procenten van de origi-
nele nieuwprijs bedraagt. “Over het
algemeen kunnen we de onderde-
len goedkoper maken. Belangrijker
is echter ook dat je een zekere aan-
voer van componenten creëert.” .
materialen zorgt voor schaarste én
voor een impact op de leefomgeving.
“We hebben de grens al lang over-
schreden.” Maar hij merkt dat het
ondanks alle aandacht voor duur-
zaamheid in de industrie nog steeds
moeilijk is om bedrijven de omslag
te laten maken van lineair naar cir-
culair. Inkopers kiezen dikwijls nog
voor de op het eerste gezicht goed-
koopste oplossing, zonder naar de to-
tal cost of ownership te kijken. “Een
iets duurdere motor gaat wellicht
langer mee waardoor de TCO daalt,
maar dan zie je sommige inkopers
toch anders besluiten.” De jonge ge-
neratie begint hier echter vragen bij
te stellen. Die zijn er kritisch op. “De
studenten van nu maken zich meer
zorgen over de leefbaarheid dan toen
ik 20 was; zij zijn ‘keen’ op andere
normen en waarden. Dat geeft me
een goed gevoel. Het point of no
return is voorbij.” Om dit te onder-
bouwen, wijst Lebbink onder andere
naar het Europese recht op reparatie,
dat producenten dwingt hun produc-
ten zo te ontwerpen dat ze gerepa-
reerd kunnen worden. Op termijn
moet de maakindustrie die kant op.
Dat gaat ook gebeuren, verwacht
hij. Het vraagt commitment van het
topmanagement. Elke afdeling in
een maakbedrijf heeft wel goede ar-
gumenten om voor nieuw te kiezen
en niet voor re-manufacturing. De
mindset is de grootste belemmering
voor de omslag van lineair naar cir-
culair. “We hebben hier enthousiaste
mensen gehad maar terug in hun
bedrijf stuiten ze op weerstanden.
Van de inkoper die zegt een goede
supply chain te hebben ingericht;
van de kwaliteitsmanager, van de lo-
gistiek manager die producten moet
opslaan, van de marketeer die zich
afvraagt hoe hij oude spullen moet
gaan verkopen. Re-manufacturing
moet een strategische beslissing zijn
en dan moet je door de zure appel
heen bijten. Het moet vanuit de CEO
komen.” Regelgeving kan dit stimu-
leren, zoals het recht op reparatie.
Want daar loopt het Limburgse
bedrijf nu wel tegenaan. Lebbink
toont ventilatoren die op zich weer
Deze elektromotoren komen bij ReMade in
Holland als afgeschreven binnen en gaan als
nieuw retour naar de klant in een volwaardige
productstroom.
MTL METAAL MAGAZINE APRIL 2023 DUURZAAM ONDERNEMEN 21
19-20-21_remadeinholland.indd 21 30-03-2023 09:52