Alfred Diemer, Robin Rohde (Rösler Benelux)
en Ronnie Kluitenberg (v.l.n.r.) bij een van de
twee nieuwe rondvibratoren die Rösler aan
Fokker Aerostructures heeft geleverd.
De order voor onderdelen voor
de Joint Strike Fighter (JSF) zorgt
ervoor dat Fokker Aerostructures
zo’n 30 procent meer onderdelen
moet verspanen en ontbramen.
Precies dat laatste leidde al snel
tot een knelpunt in de productie
en een fikse kostenpost. Samen
met Rösler Benelux heeft Fokker
Aerostruc tures deze belangrijke
productiestap inmiddels vergaand
geautomatiseerd.
Voor alle luiken van het JSF-gevechts-
vliegtuig die tijdens een vlucht open
kunnen, maakt Fokker Aerostructures
de onderdelen. Bijvoorbeeld de MLG
Doors voor het hoofdlandingsgestel,
gemaakt van aluminium en com-
posiet. “Een ander type luik, dat nu
grotendeels uit composiet bestaat,
gaan we compleet van aluminium
maken,” zegt Ronnie Kluitenberg,
teamleider Machining in hal 34C.
Hier worden de scharnieren en an-
dere componenten voor al deze lui-
ken gefreesd. Komende tijd wordt de
productie stapsgewijs opgevoerd. Om
al deze extra onderdelen te kunnen
maken, heeft Fokker geïnvesteerd in
nieuwe CNC-bewerkingsmachines.
De laatste stap in het verspanings-
proces, ontbramen, doet de vlieg-
tuigtoeleverancier als het kan op de
bewerkingscentra, maar dat is niet
altijd economisch voordelig. “De pro-
cestijden op de machines zijn al vrij
lang. Afbramen kunnen we soms effi-
ciënter buiten deze machines doen,”
aldus Kluitenberg. Toch ontpopte de
Bankwerkafdeling, waar handmatig
wordt ontbraamd, zich al gauw tot
een bottleneck.
Om tussenvoorraden te vermijden
werkt Fokker met takttijden voor de
verschillende processtappen. “We
moeten er elke dag voor zorgen dat
de onderdelen op tijd klaar zijn. Na
het ontbramen volgen nog de stap-
pen meetkamer, scheuronderzoek,
oppervlaktebehandeling en mon-
tage. Dit taktritme loopt door de hele
fabriek,” vertelt Alfred Diemer, eerste
man in de Bankwerkerij. Vertraging
bij één afdeling schopt het hele pro-
ductieproces in de war.
Semiautomatisch glijslijpen
Samen met de oppervlaktespecia-
listen van Rösler is Fokker daarom
op zoek gegaan naar een oplossing
om het ontbramen te automatise-
ren. Ondertussen heeft Fokker een
Rösler machine te leen gekregen
voor het testen met titanium onder-
delen. “Onderzoek toonde aan dat de
kostprijsberekening behoorlijk in de
plus uitkwam,” zegt Kluitenberg. De
Glijslijpen verwijdert
bottleneck bij Fokker
METAAL MAGAZINE / DECEMBER 2019 PRODUCTIETECHNIEK 32
32-33-34_fokker.indd 32 04-12-19 17:02