Pagina 22 van: Metaal Magazine 7 – 2019

het rond. Zodra een gietpan vol is,
drukt één van de medewerkers een
klei-stop in de aftapopening van de
oven. De volle gietpan gaat via een
bovenloopkraan naar de gietmal-
len, waar weer andere medewerkers
het vloeibare ijzer gecontroleerd in
de mal laten lopen. Er wordt regel-
matig een monster van het gietijzer
genomen, dat via spectraalanalyse
gecontroleerd wordt op de juiste
materiaalsamenstelling. Tijdens de
rondleiding wordt ook een extreem
groot wiel gegoten. Dat gebeurt niet
met één gietpan, maar – vanwege de
hoeveelheid materiaal – met twee
gietpannen. Tijdens dit proces is het
alle hens aan dek in de gieterij. Twee
man bedienen de twee bovenloop-
kranen, twee man de gietpannen
en één man controleert continu de
aangietopeningen van de mal. In alle
rust en met weinig woorden wordt
de mal gevuld.
Grootverspaning
Na het gieten moeten de wielen
deels nabewerkt worden. Eerst
worden ze ontbraamd en worden
alle reststukken van het gietproces
verwijderd. Daarna gaan ze naar de
bewerkingshal. Grote wielen verei-
sen grote bewerkingsmachines. Zo
wordt op een Schiess KZ250 CNC-
carrouseldraaibank een wiel bewerkt
met een diameter van 2000 mm en
een breedte van 340 mm. “Maar we
kunnen op deze machine tot Ø 2700
mm bewerken,” legt Wittenbrink uit.
“Als gietstuk na het afbramen heeft
dit wiel een massa van zo’n 4400
kg. Op deze machine bewerken we
de buitendiameter en komen er V-
groeven in voor meerdere V-riemen.
Na bewerking is de massa van dit
wiel 4050 kg.” Even verderop staat
een Hessapp VDM 1000, een nieuwe
verticale vijfassige CNC-draaibank.
Aangezien bijna elk wiel maatwerk
kunnen wij alle aandrijfschijven
flexibel, snel en zonder modelkosten
gieten en in onze eigen gieterij pro-
duceren. Wij gieten de meeste wielen
zonder model.” Dat is best knap;
zeker bij enkelstuks producten.
Natuurlijk zijn er methodes zoals
de verlorenwastechniek en coquille-
gieten maar bij Lütgert spreken ze
zelf over een doorontwikkeling van
de ‘durchzieh’-technologie. Deze
speciale giettechnologie levert een
aanzienlijk economisch voordeel op:
een optimaal ontworpen modulair
systeem maakt het mogelijk om
bijna alle rotatie-symmetrische con-
touren te gieten zonder de productie
van modellen. Door ronde gietkasten
te gebruiken, wordt bespaard op het
gebruik van vormzand, wat ook een
economisch effect heeft. Maar om
een optimaal resultaat te bereiken,
wordt elke matrijs door gekwali-
ficeerde medewerkers handmatig
individueel gemaakt. De niet onaan-
zienlijke extra kosten voor dit hand-
werk worden gecompenseerd door
de aanzienlijke vermindering van
insluitingen en schadelijke elemen-
ten in het materiaal.
Tijdens de rondleiding is het een
‘gietdag’. Dat betekent continue pro-
ductie in de gieterij. Fischer: “Wij ge-
bruiken een koepeloven voor de pro-
ductie van ons gietijzer. De schacht
van de oven wordt aan de bovenzijde
volgestort met cokes, kalksteen, twee
soorten ruwijzer en ijzerschroot. Het
ijzerschroot bestaat uit afvalijzer
en stukken treinrails. In de schacht
wordt door een ringleiding lucht in-
geblazen, waardoor de hoge tempera-
tuur van 1200°C bereikt kan worden.
Aan de onderzijde wordt het gietijzer
afgetapt en in een gietpan gegoten.”
Dit spectaculaire proces mag op
gepaste afstand worden gevolgd.
Vooral als het vloeibare gietijzer in
de pan loopt, springen vonken in
Lütgert gebruikt speciale ronde gietkasten.
Daarmee wordt bespaard op vormzand.
Met het nieuwe mobiele 3D-meetsysteem
van Hexagon kunnen wielen in de meet-
kamer of op de machines gemeten worden.
De gieterij heeft een goed op elkaar inge-
speeld team.
METAAL MAGAZINE / NOVEMBER 2019 PRODUCTIETECHNIEK 22
‘Extra kosten handwerk gecompenseerd door
minder schadelijke elementen in het materiaal’
20-21-22-23_lutgert.indd 22 04-11-19 16:31