Pagina 15 van: Metaal Magazine 7 – 2018

Buigen maakt het materiaal dus
brosser, maar ook sterker en harder.
Als je gebogen materiaal terugbuigt,
zal het nooit meer helemaal recht
worden. Dan buigt het weer terug
vanuit het vlak ernaast. Op de plaats
waar je gebogen hebt, is het materi-
aal sterker geworden.”
Koud vervormen is weer verder
onder te verdelen, geeft de directeur
van het Aluminium Centrum aan.
“Zo kun je achter hoofdgroep 6000
een letter- en een cijfercombinatie
zetten. In koud vervormd heb je bij-
voorbeeld de letter H met daarachter
nog weer een cijfer. Dan heb je koud
vervormd, partieel, met daarachter
een cijfer die de mate van koude ver-
vorming aangeeft. Dit alles geeft aan
wat binnen een groep de kwaliteit
is en wat je er daarna nog mee kunt
doen.”
Naast koud vervormen, kun je ook
zacht gloeien. Van de Graaf: “Dan
kun je met warmtebehandeling het
materiaal bijvoorbeeld kneedbaar
maken en daardoor makkelijker plas-
tisch vervormen. Er zijn ook warm-
tebehandelingen te geven, bijvoor-
beeld een T6. In dat geval zijn alle
spanningen vanuit dat profiel van de
6000-serie eruit. Zo is EN AW 6060
T6 een genormeerde aluminiumle-
gering met een warmtebehandeling,
volgens voorschriften gegloeid en
kunstmatig verouderd.”
Nieuw en oud aluminium zijn duide-
lijk verschillend. “Wordt er helemaal
niets mee gedaan, dan veroudert
het materiaal. De structuur in het
plastisch, om het daarna door een
matrijs heen te persen. Zo zijn er de
meest uiteenlopende vormen van te
maken; naast de standaard vormen
zoals vierkant en rond nog 1001
andere, speciale profielen. Je kunt
het zo gek niet opnoemen of je komt
geëxtrudeerd materiaal tegen. Denk
onder meer aan gieken en masten
voor boten of portalen of huisjes bij
bushaltes. Overal waar een beetje een
aparte vorm voor nodig is, is geëx-
Johan van de Graaf (directeur Aluminium
Centrum): Het gebruik van aluminium vraagt
aandacht en kennis.
Nova-tower in Londen, geheel voorzien van
geëxtrudeerde en gebogen geanodiseerde
aluminium gevelpanelen.
‘Advies over legeringen
is hard nodig’
MetAAl MAgAzine OnDeRneMen 15
4
Veredelen
Met veredelen kan het materiaal
worden behandeld (koud vervor-
men of warmtebehandeling) om
de legering sterker te maken.
Veredelbaar zijn de 2000-, 6000-
en 7000-serie. Niet veredelbaar
zijn de 3000- en de 5000-serie.
materiaal gaat zich hechten, waar-
door het steeds brosser wordt. Dus
een aluminium profiel dat geruime
tijd in opslag heeft gelegen, kun je
minder goed buigen dan een nieuw
profiel uit de fabriek. Het veroude-
ringsproces van aluminium heeft te
maken met de atoomstructuur van
aluminium met vrije elektronen.”
Toepassingen series
Van de Graaf gaat de hoofdgroepen
nog eens van 1000 tot 8000 af om de
toepassingen te beschrijven.
“De 1000-serie bestaat dus voor 99,9
procent uit puur aluminium. Dit ge-
bruik je bijvoorbeeld voor het maken
van folies, waar het niet op kracht
aankomt. De 2000-legering heeft
koper als belangrijkste element.
Koper heeft als specifieke eigenschap
onder meer dat het beter bestand is
tegen corrosie. De 3000-serie, de niet-
veredelbare soorten, is vooral gele-
geerd met mangaan. Dat verhoogt de
sterkte en corrosiebestendigheid in
beperkte mate. Deze serie wordt vaak
toegepast voor gevelbeplating, juist
omdat het daar niet zo sterk hoeft te
zijn. Bij gevelplaten speelt design een
grotere rol, dus is de 3000-serie heel
goed te lakken en te verven.”
De 4000-serie is gietmateriaal, zoals
gezegd met silicium. “Dit zorgt
voor betere gieteigenschappen. Het
maakt aluminium dun vloeibaar én
verkleint het stoltraject. Het silicium
heeft wel invloed op de eigenschap-
pen van de legering tijdens anodi-
seren. Gegoten producten kunnen
geanodiseerd worden, maar nemen
dan altijd een donkere kleur aan.”
De 5000-serie is gelegeerd met magne-
sium als hoofdelement. Van de Graaf:
“Dat is een duur element. Daarvan
wordt aluminium sterk en zeer cor-
rosiebestendig. Om die reden heeft
deze serie ook een toepassing in de
maritieme sector, die sterk te maken
heeft met zoutwaterinvloeden.”
De 6000-serie is gelegeerd met mag-
nesium en silicium, waardoor het
plastischer, kleiachtiger wordt. “Die
6000 komen we tegen in extrusie.
Met extrusie wordt het materi-
aal week en zacht gemaakt, bijna
14-15-16-17_legeringen.indd 15 05-11-18 16:44