Pagina 33 van: Metaal Magazine 7 -2015
gie en op welke machine een werkstuk ge-
maakt wordt. Maar dat is eigenlijk Industrie 4.0
plus. Het proces is ook zelflerend. Dus ook alle
fouten die we ooit in de besturingen en data-
bestanden gestopt hebben worden ontdekt en
gecorrigeerd. Zoals gezegd met een snelheid
die wij niet kunnen volgen en een intelligentie-
niveau dat voor ons niet navolgbaar is. Een
consequentie zou kunnen zijn dat een kunst-
matige intelligentie ons rond pakweg 2050
niet meer toestaat om in te grijpen in proces-
sen, omdat dat artefact intussen geleerd heeft
dat de mensheid als vorm van achterhaalde
intelligentie altijd fouten maakt! Zelfs het uit-
schakelen van de stroom zal niet helpen, want
die kunstmatige intelligentie heeft al lang ge-
leerd dat het uitvallen van de netspanning niet
wenselijk is – en dus voorkomen moet worden
– bij metaalbewerkingen. De EMO Milano 2055
zal het ons leren. <<<
Bronnen:
Bij het schrijven van dit artikel is gebruik gemaakt van:
– The AI Revolution: The Road to Superintelligence,
Tim Urban, http://waitbutwhy.com/;
– The Law of Accelerating Returns, Ray Kurzweil,
www.kurzweilai.net.
snijden. Hoe? Dat kan niemand voorspellen.
Urban: ‘’What we know simply doesn’t give us
the tools to think accurately about the future’’.
Hij voegt eraan toe dat onze ervaring er een is
van eigenwijze, oude mannen. Dat belooft dus
weinig voor ons voorspellend vermogen.
Zonder mensen
Omdat we inderdaad eigenwijs zijn toch maar
een poging. Uiteraard heeft dit een voorspel-
lende waarde als die van iemand die destijds in
de jaren vijftig van de vorige eeuw met de er-
varing met mechanische verdeelapparaten met
tandwielen als deskundige schreef over de toe-
komst van het vijfassig frezen van schoepach-
tige constructies uit volmateriaal. Hij kon het
zich niet eens voorstellen! Laat staan dat het
filosoferen hierover zin had. Maar denk toch
even mee. Het maakt bijvoorbeeld momenteel
eigenlijk al niet meer uit wat de locatie is van
de werkvoorbereiding. Dankzij intra- en inter-
net kunnen die werkvoorbereiders overal ter
wereld zitten. Maar zeker niet rustig achter-
over leunend, want de eerste productieproces-
sen die zonder werkvoorbereiding als selfser-
vice rechtstreeks online aangestuurd worden
door opdrachtgevers zijn nu al stand der tech-
niek. Die processen zijn al smart. Maar wat als
ze kunstmatig intelligent worden? Dan ge-
schiedt de besturing zonder tussenkomst van
mensen met een intelligentie beter dan die van
het menselijk brein en met een snelheid die
voor mensen onvoorstelbaar is. Wanneer? In
het midden van deze eeuw? Dat zijn inderdaad
vraagtekens. Maar wat een mogelijkheden: de
intelligentie beslist waar, met welke technolo-
E M O M I L A N O 2 0 1 5
j a a r g a n g 5 3 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 7 – 2 0 1 5 33
komst gaan verdwijnen en dat daarvoor in de
plaats netwerk-achtige besturingen komen. In
dat netwerk kunnen sensoren en actuatoren
met elkaar communiceren. Dit is mogelijk
omdat je tegenwoordig voor weinig geld elk
afzonderlijk machine-onderdeel al kunt voor-
zien van een eigen, krachtige computer. Dat
betekent dat je locaal kunt werken met een
enorme hoeveelheid data en intelligentie in
machines en toebehoren. Met daarbij enorme
datastromen. Dat is de ‘big data’ waar tegen-
woordig iedereen het over heeft. Smart zal
metaal-ondernemingen dwingen tot grote ver-
anderingen. Denk bijvoorbeeld aan de ingrij-
pende organisatiewijzigingen in metaalbedrij-
ven die we destijds meegemaakt hebben bij de
overgang van conventionele naar CNC-bestu-
ringen. Het is een vierde industriële revolutie.
Van belang voor de toekomst is bovendien dat
smart een eerste stap is op weg naar kunstma-
tige intelligentie. Wikipedia leert ons dat
kunstmatige intelligentie (KI) of artificiële in-
telligentie (AI, artificial intelligence) een we-
tenschap is, die zich bezighoudt met het creë-
ren van een artefact dat een vorm van intelli-
gentie vertoont. Een artefact is in elk geval
mensenwerk. Dit suggereert dus dat de mens
aan de knoppen zit. Maar als smart al een revo-
lutie is – en dat is het zeker! – dan zal kunstma-
tige intelligentie onze wereld helmaal op de
kop zetten. In het artikel ‘The AI Revolution:
The Road to Superintelligence’ van Tim Urban
wordt het heel treffend omschreven: ‘’This may
shock the shit out of us when it happens’’. Vol-
gens Urban gebeurt dit ongeveer op het mo-
ment dat we ons realiseren dat de kunstmatige
intelligentie niet meer het denkniveau heeft
van de plaatselijke dorpsgek, maar zich kan
meten aan Albert Einstein. Je zou de mensheid
tegen die tijd ook kunnen omschrijven als ach-
terhaalde intelligentie.
Snelheid
Smart en zeker de vervolgstappen naar kunst-
matige intelligentie zullen bijzonder grensver-
leggend zijn. Alleen al de drastische verande-
ringen op zich. Maar wat ons zeker ook drama-
tisch zal verrassen, is de snelheid waarmee die
veranderingen zullen optreden. Al een aantal
jaren geleden maakte blogger Ray Kurzweil in
zijn bijdrage ‘The Law of Accelerating Returns’
duidelijk dat technologische veranderingen
een exponentieel karakter hebben. In de me-
taalwereld is dit goed zichtbaar. Of het precies
exponentieel is daar kun je over twisten, zelfs
een steil omhoog schietende curve heeft wel
eens een rustmomentje, maar duidelijk is wel
dat de veranderingen in de productietechniek
zich in een stroomversnelling bevinden. Vanaf
de jaren zeventig van de vorige eeuw heeft de
CNC-technologie de metaalwereld veroverd.
Met meer ingrijpende veranderingen in de me-
taalbewerking dan de paar honderd jaar daar-
voor. De mogelijkheden van Industrie 4.0 zijn al
duizelingwekkend, kunstmatige intelligentie
– die dankzij het exponentiële veranderings-
snelheid heel dichtbij is – zal ons de adem af-
ANI, AGI en ASI
Maak niet de denkfout om kunstmatige intelligentie af te doen als science fiction. Dat is het
niet. Op weg naar superintelligentie kunnen we drie stappen benoemen: artificial narrow
intelligence (ANI, ook wel weak AI genoemd), artificial general intelligence (AGI) en artificial
superintelligence (ASI). Het eerste niveau is eigenlijk stand der techniek: ABS-remsystemen in
auto’s zijn een voorbeeld. De tweede stap van ANI naar AGI moet nog gezet worden. Dit zijn
computers met een intelligentie als die van het menselijk brein. De vraag is nog hoe je een
menselijk brein nabouwt. Het verhogen van computerkracht en smart zijn hiervoor de eerste
stappen. ASI begint als een stel slimme computers gaat samenwerken met een groep mensen.
Eerst op gelijkwaardig niveau, maar het is nu al duidelijk dat de kunstmatige intelligentie ons
al snel zal overtreffen. Misschien zijn we een uurtje gelijkwaardig en dan heeft de computer
ons met het supersnelle, zelflerende vermogen voor altijd ingehaald.
Smart op weg naar
kunstmatig
Shock the shit out of us
32-33_kunstmatigrto.indd 33 14-09-15 12:20