Pagina 60 van: Metaal Magazine 4 – 2016

60 j a a r g a n g 5 3 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 5 – 2 0 1 6
Mapal wil dit concept nog verder uitbreiden
voor andere cilindrische bewerkingen.
Gereedschappen die voelen
Mapal is samen met onder andere Chiron een
van de projectpartners in het Europese Sen-
se4Tool project. Onder leiding van Fraunhofer
IPT wordt een gereedschaphouder ontwikkeld
waarin sensoren worden geïntegreerd waarmee
realtime tijdens de verspaning onder andere de
krachten op het gereedschap geregistreerd wor-
den. De eigen intelligentie van de houder analy-
seert de data en stuurt het proces bij. Er zijn dus
geen Internet of Things oplossingen nodig; de
data belanden niet in de cloud maar blijven zelfs
binnen de machine. “We willen het frezen intel-
ligenter maken”, zo verwoordt Stephan Köstler
het. Hij leidt bij Mapal het engineeringteam van
mechatronische gereedschappen. Ook Mapal zet
in op het gebruik van de data door het hele pro-
ductieproces heen. Daartoe moeten wel nog
behoorlijke stappen worden gemaakt door alle
partijen. Köstler: “Belangrijk is dat er standaar-
den komen voor het uitwisselen van data. Er zijn
momenteel veel aanbieders van besturingen die
gegevens voor zichzelf houden.”
Apps voor gereedschappen
Een andere gereedschapfabrikant die sterk
bezig is met digitalisering, is Komet. Dat heeft
enkele jaren geleden een bedrijf op dit vlak
overgenomen, het tegenwoordige Komet
Brinkhaus. Hier worden systemen ontwikkeld
om verspanende processen tot in detail te be-
waken en bij te sturen als daar aanleiding voor
is. Door bijvoorbeeld de gereedschapslijtage
niet als een gemiddelde maar per bewerking
te meten, kun je volgens Jan Brinkhaus van
Komet Brinkhaus bij het maken van CAM-pro-
gramma’s rekenen met realistische standtij-
den. “De standtijden die in de catalogus wor-
den genoemd, zijn vaak minder lang dan in de
praktijk. De standtijd hangt mede af van de
krachten, je kunt dus ook wisselen als de
krachten die je meet te hoog worden.” De rol
van de CNC-operator blijft, denkt hij. Deze
operator kan bijdragen aan een efficiënter ge-
reedschapbeheer door in het systeem aan te
geven waarom een gereedschap wordt gewis-
seld. Dan kun je met behulp van de analyse-
systemen komen tot een gereedschapwissel
die gericht is op feitelijke slijtage en niet op
een vast gesteld aantal werkstukken. Komet
Brinkhaus heeft voor de gereedschappen een
speciale app ontwikkeld, ToolScope. Deze apps
draaien op de eigen unit, maar wisselen data
uit met de CNC-besturing van de machine via
een Veldbussysteem. Momenteel is dit beschik-
baar voor onder andere Siemens 840 D bestu-
ringen (vanaf 2000), Heidenhain iTCN 530
(vanaf 2010), Fanuc 3xi en Bosch MTXD (vanaf
2010). Een andere app is TSC AF, een adap-
tieve voedingsregeling die op basis van de me-
tingen tijdens het verspanen de voeding adap-
tief regelt. Binnen ToolScope zijn er meerdere
systemen beschikbaar, onder andere voor ge-
reedschapbreukbewaking. <<<
AMB en IMTS
De laatste nieuwkomer op de zetafdeling in Veenendaal
is een Amada HFE 3i 100 tons, 3 m afkantpers. Daar-
mee beschikt Erba Plaatbewerking in haar vestiging in
Veenendaal nu over vijf afkantpersen. Erwin van Soest
zegt daarover: “Die hadden we nodig omdat het aantal
klanten dat complete halffabricaten bij ons uitbesteedt
groeit. Machinebouwers, maar ook kleinere constructie-
bedrijven en fabrikanten van transportmiddelen focussen
zich steeds meer op hun kernactiviteiten en besteden dus
steeds meer uit. Dat betekent dat we onderdelen ook
aan elkaar kunnen lassen, waarvoor we zelfs lasrobots
in huis hebben. Omdat de bestaande Amada Alpha CO2-
laser uit Rotterdam naar Veenendaal is verhuisd, hebben
we in Veenendaal nu vier lasersnijmachines staan die
allemaal aan het grote platenmagazijn zijn gekoppeld.
Daarmee kunnen we 24 uur per dag plaatuitslagen en
contour gesneden componenten in plaatdiktes van 1 mm
tot 15 mm snijden. Dit zelfs in grotere series. Want we
hebben in Veenendaal 900 ton materiaal op voorraad
dus het moet raar lopen willen we iets niet onmiddellijk
kunnen produceren.”
Mapal heeft voor Tooltronic CAT eigen programmeersoftware die eventueel op een aparte PC draait. Het
programma kan dan via een USB-aansluiting direct naar het gereedschap worden gestuurd (foto: Mapal)
Tooltronic-CAT is bedoeld voor het frezen van niet-ronde gaten op bewerkingscentra, iets dat vroeger enkel
kon met interpoleren (foto: Mapal)
58-59-60_gereedschapfc.indd 60 25-08-16 08:20