Pagina 42 van: Metaal Magazine 4 – 2016

j a a r g a n g 5 4 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 5 – 2 0 1 6 4342 j a a r g a n g 5 4 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 5 – 2 0 1 6

Nauwkeurig meten is niet langer het exclusieve

domein van een coördinatenmeetmachine (CMM).

Ook de huidige lasertrackers en witlicht scanners

eisen hun rol in het meetproces op. En dit

meetproces schuift steeds verder op richting de

productie. Dat opent voor de toekomst heel nieuwe

mogelijkheden, bleek eens te meer op HxGN Live,

het technologie-evenement van Hexagon in het

Amerikaanse Anaheim.

DOOR: FRANC COENEN

Nog waren het vanuit de industrie vooral de

meetspecialisten die aan de jaarlijkse technolo-

gieconferentie van Hexagon, HxGN Live, in het

Amerikaanse Anaheim hebben deelgenomen.

Dat verandert, denkt Norbert Hanke, de hoog-

ste baas van Hexagon Manufacturing Intelli-

gence, de divisie gericht op de industriële toe-

passingen. Automatisering is in veel sectoren

van de industrie de sleutelfactor omdat het al-

lemaal sneller moet. Dat heeft gevolgen voor

het meten. Dus moet je de inspectietijd reduce-

ren. Dan komen oplossingen als lasertrackers en

witlichtscanners om de hoek kijken. Maar ook

snellere meetsystemen gebaseerd op CMM-

technologie om dichtbij de productie te meten,

liefst zelfs in het productieproces. En doe dan

méér met de meetdata dan een product het

stempel goed of afkeur geven, vindt Hanke.

Scanners in validatieproces
Hexagon demonstreerde op HxGN Live de mo-

gelijkheden van onder andere lasertrackers en

witlichtscanners. Jason Raleigh, meetengineer

bij de Amerikaanse tier 2 automobieltoeleve-

rancier HFI Inc., schetste in een van de vele pre-

sentaties hoe het bedrijf door de inzet van scan-

ners de meettijden aanzienlijk heeft verkort en

relatief eenvoudig grote producten kan meten.

“Het scheelt de helft van de tijd om de produc-

ten te valideren voor serieproductie. En het

meten gaat nog sneller als je de opspanningen

standaardiseert.” HFI gebruikt sinds een jaar de

scanners van Hexagon, onder andere de WLS

qFlash. Voor de vrijgave van 240 producten

moest het team van Jason Raleigh vijf dagen

scannen. Met andere technieken zou dat aan-

zienlijk langer hebben geduurd. Omdat je bin-

nen 10 ms een scan maakt met 12 miljoen pun-

ten, is het systeem ongevoelig voor trillingen

die in een productieomgeving soms onvermij-

delijk zijn. HFI gebruikt ook een Romer Abso-

lute Arm met daarop een Leica Absolute trac-

ker. Deze scant 460.000 punten per seconde en

op de Romerarm passen ook gewone tasters.

Beide systemen hebben volgens de Ameri-

kaanse toeleverancier voor- en nadelen. Jason

Raleigh vergelijkt ze door een vergelijking tus-

sen een vliegtuig en een helikopter te maken.

Voor een lange afstandsvlucht is het vliegtuig

beter; voor korte, lokale vluchten de helikopter.

“De draagbare arm is meer de helikopter, ge-

schikt voor het scannen van kleinere onderde-

len. Of dunwandige producten, dan is een scan-

ner op de Romerarm praktischer.” De WLS scan-

ner is meer geschikt voor het snel scannen van

grote componenten, die overigens volgens de

Amerikaanse Hexagon-klant ook probleemloos

werkt met zwarte oppervlakken. Dat vindt hij

een belangrijk pluspunt omdat tegenwoordig

steeds vaker met koolstofvezelmaterialen

wordt gewerkt. Hoewel de WLS scanner sneller

is dan een Romerarm, is deze laatste nauwkeu-

riger: 15 µm tegenover 25 µm bij 2 Sigma. De

witlichtscanner heeft daarentegen weer weinig

last van reflectie van bijvoorbeeld gefreesde

aluminiumdelen. Beide technieken hebben dus

hun voor- en nadelen en vooral de toepassing

bepaalt de beste keuze. De meetengineer wees

wel op het feit dat scannen een berg data ople-

vert, tot wel 3 GB aan data per product. Veel

meer dan je nodig hebt, denkt hij.

Andere rol metrologie
Dat laatste is echter de vraag. Meetdata wor-

den belangrijker, zo was op HxGN Live voortdu-

rend te beluisteren. Het zal er volgens Hexagon

Meten is niet alleen
goed of fout

Hexagon demonstreerde in Anaheim onder andere de nieuwe Blaze 600M, een nieuwe optische scanner die

gebruik maakt van witlicht technologie. De Blaze 600M is ook geschikt voor lastige materialen en producten

met veel contouren (foto’s: Franc Coenen)

Van Leica werd deze nieuwe Absolute handscanner getoond. Scantechnologie

wint terrein om sneller en eventueel in de productieomgeving kwaliteitscontroles

uit te voeren

Ook in de klassieke meettechnologie zit nog verbeterpotentieel: de nieuwe HTA technologie zorgt bijna voor een halvering van de meettijd voor het meten van

turbineschoepen. Dat gebeurt op de Advantage HTA contactloos. Soortgelijke technologie heeft men ontwikkeld voor het snel meten van complete blisks

42-43-44_hexagonfc.indd 42 25-08-16 08:11