Pagina 37 van: Metaal Magazine 4 – 2016
j a a r g a n g 5 4 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 5 – 2 0 1 6 37
M E T R O L O G I E
gekalibreerd. “Net zolang tot het goed is”, ver-
zekert zijn collega meettechnicus Stefan van
der Wal.
Voor en tegens
Voor het meten van componenten zijn uiteen-
lopende technieken en apparatuur voorhan-
den. Welke techniek of apparaat het meest
geschikt is, hangt af van talrijke factoren zoals
de seriegrootte, de afmetingen, de dikte van
het materiaal, de complexiteit, de vereiste
nauwkeurigheid of snelheid. Ieder meetinstru-
ment heeft zijn voor en tegens. Tegen de ach-
termuur van de moderne meetkamer staat de
meetbank. Deze computergestuurde machine
is vooral geschikt voor zeer nauwkeurige me-
tingen aan grotere series. De taster – de meet-
probe die om de paar centimeter het oppervlak
aftast en van elk meetpunt de X-,Y- en Z-coor-
dinaten vastlegt -, is stevig verankerd aan de
machine. Ook het meetobject kan na de mon-
tage op de brug geen kant op. Geen ander ap-
paraat evenaart deze nauwkeurigheid, zo ver-
zekeren de experts, maar tegelijk is zo’n ro-
buuste meetbank nogal statisch en zijn com-
plexere geometrische vormen een hele opgave.
Bovendien zijn de afmetingen van de produc-
ten beperkt tot 2.700 mm. Voor AWL is dat
geen probleem maar voor fabrikanten van he-
likopters of Formule 1 bolides wel. Daar komt
nog bij dat de meetbanken aan de grond gena-
geld staan, waardoor ze niet op de werkvloer
ingezet kunnen worden.
Mobiele meetarm
In al die situaties is een mobiel apparaat veel
handiger. Sinds vijf jaar beschikt AWL over twee
Faro meetarmen. Op dit moment staat een van
de armen midden in de productiehal. Dit om de
afsteekmal voor een rugleuning in te meten en
de maatvoering van het product te controleren.
Deze mal is een kopie van een mal van de klant,
die Keijzer met de nodige moeite op de juiste
manier heeft ingesteld. Nu deze eerste afsteek-
mal eenmaal goed is afgesteld en de juiste
maatvoering in het CAD-programma is inge-
voerd, is het inmeten van het tweede exem-
plaar eigenlijk een fluitje van een cent: het af-
stellen van de mal kan worden overgeslagen.
De afsteekmal met oplegpunten wordt op de
basisplaat van een ingenieuze sandwichcon-
structie gemonteerd. Door de deksel te sluiten,
is de druk op het product overal gelijk. De
meetarm tast via de gaten in de deksel de mal
af om te bepalen of deze precies in het midden
zit. Vervolgens wordt met de meetarm bepaald
of het frame aan de specificaties voldoet en er
geen luchtspleten tussen de lassen zit.
3D scanner
In de meetkamer staat onderwijl de jongste
loot van de meetfamilie: een Romer SI meetarm
met taster én 3D-scanner van Hexagon. 2,5 jaar
geleden is eerst alleen de meetarm met een
conventionele taster aangeschaft. Deze arm
heeft zeven vrijheidsgraden en kan dus eenvou-
dig in alle hoeken rondom het meetobject ge-
leid worden. De arm blijft bovendien in positie
als je hem even loslaat. Volgens Keijzer is echter
het grootste voordeel het lichte gewicht en het
gebruiksgemak. De arm beweegt zo soepel en
flexibel dat hij geen last meer heeft van een
hardnekkige schouderblessure. Anderhalf jaar
geleden heeft AWL voor deze meetarm een la-
serscanner aangeschaft. In plaats van nominale
metingen van de taster, genereert deze scanner,
door langs een component te bewegen, con-
tactloos een puntenwolk met 210.000 punten
Meetsysteem
per moment bepalen
Meettechnicus Stefan van de Wal: “Als je even snel twee cirkels en vier punten wilt meten, dan kun je beter
een taster gebruiken.”
Een mal met oplegpunten wordt op de basisplaat van een ingenieuze sandwichconstructie gemonteerd. Door
de deksel te sluiten, is de druk op het product overal gelijk
36-37-38_awlmr.indd 37 25-08-16 08:09