Pagina 40 van: Metaal Magazine 4 – 2014

j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 4 – 2 0 1 4 4140 j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 4 – 2 0 1 4

Het compleetbewerkingscentrum FZ12 MT stond eind maart tijdens het Open

House 2014 van Chiron volop in de schijnwerper. Een aantal MT-machines (M staat

voor milling en de T voor turning) werd in Tuttlingen (D) onder spaan

gedemonstreerd. Interessant om te zien: de MT-machine is een hitech-

compleetbewerkingsmachine voor zeszijdige bewerkingen die ook te

karakteriseren is als een dubbele vijfasser.

DOOR: REINOLD TOMBERG

De metaalbranche heeft al eerder kennisge-

maakt met het MT-concept: op de AMB 2011 in

Stuttgart (D) is het eerste prototype getoond en

tijdens het open huis van Chiron in het voorjaar

van 2012 kwam de FZ12 MT voor het eerst in

actie. De karakterisering ‘dubbele vijfasser’ heb-

ben we ook toen al in onze kolommen ge-

bruikt. Toen en nu een goede omschrijving.

Uit ons artikel in 2012: ‘’Kijk je naar links in de

machineruimte van het draaifreescentrum FZ12

MT dan zie je in eerste oogopslag een tweeas-

sige draaimachine: een spantang met stafaan-

voer met daaronder een gereedschaprevolver

met twaalf posities. Echter, met de 90° (+10°/-

10°) zwenkbare freesspil kan vijfassig gewerkt

worden op de hoofdspil. Kijk je vervolgens

naar rechts dan zie je een complete vijfasser:

een verticale freesspil in combinatie met een

draaizwenktafel. Vervolgens valt op dat er ei-

genlijk twee B-assen zijn: een in de freesspil én

een in de eerdergenoemde draaizwenktafel die

als tegenspil functioneert. Ga je vervolgens ma-

chineassen tellen dan kom je uit op een totaal

aantal van twaalf assen: een X-, Y- en Z-as in de

freesspil, twee C-assen (hoofdspil en tegenspil),

de twee genoemde B-assen, de tegenspil kan

een langsbeweging maken, de revolver kan

met een kruisslede in twee richtingen bewegen

(én uiteraard indexeren in een gewenste be-

werkingspositie) en in de revolver kunnen aan-

gedreven gereedschappen opgenomen wor-

den. Samenvattend: je kijkt naar een bewer-

kingscentrum dat je zou kunnen typeren als

een dubbele vijfasser: het is een compact draai-

freescentrum voor compleetbewerken (zeszij-

dig) vanaf de staf’’.

Combinatie
Hank Oude Reimer en Danny van Rij van impor-

teur Oude Reimer uit Hilversum, die de machi-

nes van Chiron op de Nederlandse markt

brengt, vertellen tijdens het open huis in Tut-

tlingen dat een metaalbewerker die wil inves-

teren in een dergelijke compleetbewerkings-

machine in eerste instantie altijd een afweging

moet maken of je gaat verspanen met twee

afzonderlijke machines of dat je het werk uit-

voert met één compleetbewerkingscentrum.

Vaak kun je gelet op investeringen voor de prijs

van een compleetbewerkingscentrum ook een

draaibank én een bewerkingscentrum aan-

schaffen. Doorslaggevend is vaak de combina-

tie van seriegroottes en welke overnamefouten

wel of niet acceptabel zijn. Op een compleetbe-

werkingscentrum zijn bij overname van hoofd-

naar tegenspil nauwkeurigheden (foutmarge)

haalbaar in de ordegrootte van 5 micrometer

tot 0,01 mm. Dit kun je vanzelfsprekend nog

verbeteren met bijvoorbeeld uitgeslepen span-

tangen. In zijn algemeenheid kun je stellen dat

bij overspannen naar andere machines de kans

op fouten hoger is én dat deze fouten dan gro-

ter zullen zijn. Bovendien geldt dat een com-

pleetbewerkingsmachine meer tot zijn recht

komt als de eisen van de draainauwkeurigheid

ten opzichte van de freesnauwkeurigheid

hoger zijn. Je moet dan denken aan bijvoor-

beeld concentriciteitsnauwkeurigheden en de

ligging van vlakken en dergelijke in het micro-

metergebied. Een machine als de FZ12 MT komt

dus maximaal tot zijn recht bij het compleetbe-

werken van complexe, nauwkeurige werkstuk-

ken, zeker als er sprake is van een hoog aandeel

aan freesbewerkingen. En als er sprake is van

enkelstuks- of kleinseriewerk.

Naast de aanduiding 12 heeft Chiron de MT-

machine de afgelopen twee jaar ook aangebo-

den met de aanduiding 08. Het betreft hier

geen grootteaanduidingen. Het verschil is het

toerental en de opname van de freesspil: er is

een keuze uit een spil met 40.000 min-1 en een

HSK 40 opname of een spil met een maximaal

toerental van 24.000 min-1 met een HSK 50 op-

name of een HSK 63 opname. Tevens kan een

gebruiker kiezen voor een hoofdspil met een

doorlaat van 32 mm (maximaal 8.000 min-1), 42

mm (maximaal 6.500 min-1) of 65 mm (maxi-

maal 4.500 min-1). De aanduiding 08 komt ove-

Zeszijdig vijfassig
bewerken vanaf staf

Een kijkje in een FZ12 MT van Chiron. In het midden de freesspil met een rotatieas. Rechts een tegenspil op een

draaizwenktafel. Werken vanaf staf (vanaf links) heeft uiteraard een positief effect op het spilrendement. Het

roestvast stalen werkstuk op de tegenspil heeft relatief veel freesbewerkingen ondergaan, hierdoor komt de

machine optimaal tot zijn recht (foto’s: Reinold Tomberg)

Een kijkje in een tweespillige DZ24W high speed.

Op de voorgrond de werkstukwisselaar

40-41_chiron.indd 40 14-04-14 12:18