Pagina 18 van: Metaal Magazine 4 – 2014
18 j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 4 – 2 0 1 4
een pluspunt. De machines worden met name
ingezet voor producten in de defensiesfeer,
waaronder onderdelen voor de JSF.
Om meer onbemande uren te creëren is verder
ook nog een magazijn van Schüler met zeven-
tig palletplaatsen aangeschaft, waaraan drie
vierassige bewerkingscentra van Heller zijn ge-
koppeld van het type MC 16. Ook in horizontale
uitvoering vanwege de optimale spanenval en
dus de geringere kans op storingen. In dit geval
gaat het om een tweedehands aanschaf via een
Duits metaalbedrijf, om de kosten te drukken.
Compleet
Bij de vestiging in Drachten is verder geïnves-
teerd in een nieuw NT 1000 draaifreescentrum
van Mori Seiki, met negen bestuurde assen. De
tweede machine van dit type inmiddels, beide
voorzien van stafaanvoer en productafvoer.
Naast nauwkeurigheid is het streven naar com-
pleetbewerking bij de aanschaf van de NT 100’s
een tweede argument, dat is duidelijk.
De NT 1000 machines vallen volgens Vlaskamp
op door hun hoge nauwkeurigheid binnen een
tolerantie van ± 5 micrometer. “Voor onbe-
mande productie is dat heel nauwkeurig.” Die
hoge nauwkeurigheid heeft de NT 100 onder
andere te danken aan de built-in motoren bij
de roterende assen, die naast een hoge dyna-
miek ook bijdragen aan een lagere warmteont-
wikkeling en een lager trillingsniveau.
Ook de octagonale constructie van de ram
wordt door Mori Seiki van belang genoemd
voor de stabiliteit. De hoofdspil (met het pro-
duct) is voorzien van een mechanisme dat het
centrum van de spil steeds op dezelfde hoogte
houdt en wordt net als de gereedschapspil ge-
koeld. De hoofdspil (met het product) heeft een
maximaal toerental van 6.000 min-1, voor de
gereedschappen ligt het maximale toerental op
20.000 min-1. De NT 1000 machines zijn met
name geschikt voor kleinere draai- en freesde-
len tot een diameter van 60 mm geautomati-
seerd en van 150 mm manueel.
Het machinepark in Drachten is verder nog uit-
gebreid met een AP250L draadvonkmachine
van Sodick. Het is een van de machines uit het
topsegment van Sodick en wordt bij Norma met
name ingezet voor de nauwkeurige bewerking
van hardmetaal. De machine werkt met een
oliebad en als bijzonderheid noemt Vlaskamp
ook nog de gestuurde C-as (als extra vijfde as)
waarmee de producten kunnen worden gero-
teerd. De AP250L werkt met draaddiameters
van 0,03 mm tot 0,2 mm.
Vacuüm
Ook de mogelijkheden op het gebied van 3D
printing worden door Norma nauwlettend ge-
volgd. Nu nog een techniek met ‘veel haken en
ogen’, waarbij Vlaskamp onder andere doelt op
de nauwkeurigheid en de kwaliteitsborging.
Maar het komt er volgens hem wel, zo laat de
roadmap zien. “Het interessante is dat je van-
wege de vormvrijheid tien of vijftien onderde-
len kunt integreren tot één product.”
Het streven naar een hoger niveau geldt niet al-
leen de nauwkeurigheid, maar ook de activitei-
ten op het gebied van complete modules. Om
dat op niveau te kunnen doen (zoals dat bijvoor-
beeld binnen de optische en semiconductor in-
dustrie wordt vereist) is en wordt ook geïnves-
teerd in cleanrooms, al dan niet voorzien van
vacuümfaciliteiten en afgeschermd tegen stra-
ling. En niet alleen in de hardware, maar ook in
de onontbeerlijke (vacuüm)specialisten die daar-
bij onontbeerlijk zijn. “We willen de modules
getest en gekwalifi ceerd af kunnen leveren”,
zoals Vlaskamp aangeeft. “Zodat de klant ook
logistiek volledig wordt ontzorgd.” <<<
Vakkanjers
Over het aanbod van vakmanschap vanuit
het Twentse en Friese achterland wordt
door Vlaskamp nog niet geklaagd. Intern
worden de medewerkers bovendien voort-
durend bijgeschoold om de technologische
ontwikkelingen bij te benen. “Een leven
lang leren staat bij ons hoog in het vaan-
del.” Hij wijst in dat verband niet zonder
trots op de twee operators die tijdens de
jongste Techni-Show meedongen naar de
titel van Vakkanjer op hun specialisme: Car-
men Nales (CNC-frezen) en Jeroen Stroete
(CNC-draaien). Richard Nales streed in de
juniorklasse mee in de categorie machine-
bankwerken. Jeroen won daar goud, Car-
men en Richard brons.
Hoe nauwkeuriger hoe efficiënter
De AP250L draadvonkmachine van Sodick werkt met
een oliebad en beschikt over een gestuurde C-as
(foto: De Ridder THO)
Foto van een NT 1000 draaifreescentrum van Mori
Seiki zoals die bij Norma in Drachten staan opgesteld.
Met de machines hoort compleetbewerking
binnen een tolerantie van ± 5 micrometer tot de
mogelijkheden (foto: Mori Seiki)
Carmen Nales geconcentreerd bezig met
haar freesopdracht tijdens de Vakkanjer
competitie tijdens de jongste Techni-Show
16-18_norma.indd 18 14-04-14 12:05