Pagina 40 van: Metaal Magazine 3/4 – 2020

van de grootste klanten van de Ame-
rikaanse fabrikant. De fabrikant van
sportartikelen 3D print de schoen-
zolen op de Carbon 3D-printers. Het
heeft er al 1,3 miljoen zolen mee
geprint. Klaassen ziet in Nederland
vooral toepassingen waar juist
geringe aantallen nodig zijn, bijvoor-
beeld bij de bouw van jachten. “Een
klant heeft per jacht een set van
tweehonderd producten nodig. Door
de eerste serie te 3D printen hoeft
het geen matrijs te laten maken. En
3D printen is in dit geval goedko-
per dan tweehonderd onderdelen
laten CNC frezen.” Ook in de meer
hoogwaardige toepassingen, zoals
machinebouw, luchtvaart en olie- en
gasindustrie, zoeken bedrijven naar
3D-printoplossingen, merkt Olli
Pihlajamaki, salesdirecteur van het

Finse miniFactory, op. Wat het aantal
toepassingen momenteel afremt, is
het gebrek aan standaarden, zegt
hij. “Als we een standaard hebben
voor deze onderdelen, dan trekt dit
aan.” De Finse fabrikant van 3D-FDM-
printers voor technische kunststof-
fen zoals Ultem en PEEK en PEK
heeft software ontwikkeld (Aarni),
waarmee tijdens het 3D printen een
virtueel model wordt opgebouwd
dat direct zichtbaar maakt waar het
printproces buiten de procespara-
meters is geweest. Een bedrijf dat
al volop in productietoepassingen
zit, is het Zwolse Fiberneering. Het
heeft zelf een 3D-printer gebouwd
en eigen hars ontwikkeld voor het
3D printen van grote modellen met
epoxyhars, die ofwel zo gebruikt
kunnen worden of als kern dienen
voor composietproducten. De print-
technologie is snel: 40 mm per uur
met een laagdikte van 150 micron.
In combinatie met het grote bouwvo-
lume (50 bij 50 bij 100 cm) kan men
inclusief het wassen van de model-

controleert en in een rapport weer-
geeft waar porositeit kan ontstaan.
“Als je dat vervolgens over je FEM-
analyse legt, zie je of de porositeit
een probleem vormt of niet.” Zeker
in combinatie met het 3D zandprin-
ten van de vormen, kun je dus een
digitale productieketen opzetten
voor on demand manufacturing,
zoals ook Melis voor ogen heeft.

Niet altijd 3D printen
Waar veel beurzen kozen voor uitstel
vanwege het coronavirus, koos het
Mikrocentrum ervoor om RapidPro
2020 wel door te laten gaan. Toch
was de invloed van de onzekerheid
over het virus merkbaar. Niet alleen
aan een lager aantal bezoekers maar
ook doordat sommige sprekers er
op het laatste moment voor kozen

om thuis te blijven. Dat gold onder
andere voor het Fraunhofer Project
Center in Enschede, dat zich hield
aan de beleidslijn van de Duitse on-
derzoeksorganisatie. Juist het Fraun-
hofer FPC had gepland in een aantal
presentaties dieper in te gaan op de
positie van additive manufacturing
in de totale procesketen om duide-
lijk te maken dat het een onderdeel
van een totaal proces is en geen
vervanging. Ook exposanten lieten
duidelijk zien dat 3D printen niet
dé oplossing voor alles is, maar één
van de maaktechnieken die soms de
beste is. “Voor sommige bedrijven is
3D printen een alternatief voor spuit-
gieten,” meent Maick Klaassen van
QDP, een industrieel productontwik-
kelingsbureau met een eigen spuit-
gietbedrijf, zowel in Nederland als
in China. Op RapidPro maakte QDP
bekend de eerste Carbon 3D-printer
in Nederland in huis te hebben.
Hiermee kunnen snel hoogwaardige
kunststofonderdelen geproduceerd
worden. Internationaal is Adidas een

Lautus Casting heeft een simulatiemodel ont-
wikkeld dat draait op een Raspberry. Hiermee
kunnen constructeurs heel snel de gietbaar-
heid van hun model controleren.

Het Finse miniFactory verwacht dat de markt
voor 3D printen van technische kunststoffen
zoals Ultem en PEEK snel gaat aantrekken,
zodra er standaarden ontwikkeld zijn.
Toepassingen zijn onder andere in de lucht-
vaartindustrie te vinden.

METAAL MAGAZINE JUNI 2020 SMART INDUSTRIES 40

‘Nu de hype van 3D metaalprinten voorbij is,
blijkt het proces goed voor prototypes maar nog
niet representatief voor serieproductie’

40-41-42-43_rapidpro.indd 40 18-05-20 17:34