Pagina 6 van: Metaal Magazine 3 – 2014
j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 3 – 2 0 1 4 76 j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 3 – 2 0 1 4
DOOR: KLAUS DIETER HENNEcKE (BEWERKING: JEROEN AALBERTS)N I E U W S
Peter Schmitz Formenbau und Gravuren uit Bucholz-
Mendt (D) gebruikt sinds november een Parpas XS
vijfassig gantry-compleetbewerkingsmachine die
minder gevoelig is voor temperatuurinvloeden. Dit
betreft de warmte die de aandrijving genereert, de
warmte die ontstaat bij het bewerken zelf als ook de
temperatuurschommelingen in de werkomgeving.
Volgens bedrijfsleider Achim Zander van Peter
Schmitz Formenbau und Gravuren heeft hun Par-
pas XS zonder problemen al enige honderden
bedrijfsuren gefreesd. “De nauwkeurigheid van
de bewerkte werkstukken en de werkvlakken is
door de thermische stabiliteit dermate hoog dat
de gebruikelijke controles en correcties in het NC-
programma achterwege kunnen blijven. Door-
dat de geproduceerde onderdelen niet extra
nabewerkt hoeven te worden wordt de door-
looptijd bij met name grote opschuimvormge-
reedschappen met 20 % tot 30 % gereduceerd.”
Dankzij de brugvormige machineconstructie
met een portaalsysteem en de stilstaande be-
werkingstafel is de XS door zijn bouwvorm re-
latief ongevoelig voor temperatuursverande-
ringen. De verschillende machinedelen zijn ge-
stabiliseerd en thermisch geïsoleerd waardoor
er geen warmte-overdracht tussen de afzonder-
lijke machinedelen plaatsvindt. De portaalassen
worden aangedreven door gekoelde torque-
motoren en tandheugels in plaats van door li-
neaire motoren. Het werkgebied is 4 m (X-as)
bij 2,5 m (Y-as) bij 1,5 m (Z-as) en de freeskop
zelf is twee-assig. De tafel kan (bij gelijkmatige
belasting) objecten tot 11.000 kg/m2 dragen.
Omdat de bewerkingskop om het stilstaande
werkstuk beweegt is de bewegende massa con-
stant. Hierdoor zijn hoge ijlgangsnelheden moge-
lijk tot 80 m/min. Parpas heeft bij een XS met 15m
bewerkingsweg een repeteernauwkeurigheid
gemeten van -1 micrometer tot 4 micrometer. Par-
pas garandeert bij een kleinere XS (zoals bij Peter
Schmitz Formenbau und Gravuren) een volume-
trische nauwkeurigheid van +/- 25 micrometer.
De basis van iedere machine van de XS reeks
wordt gevormd door twee met elkaar verlaste en
met ribben versterkte stalen portalen. Hiermee is
bij de X-as een hoge structurele en dynamische
stijfheid gegarandeerd en dat maakt een precieze
geleiding en beweging van de traverse (Y-as) en
de dwarsslede (Z-as) over het op de gietijzeren
werktafel vastgemonteerde werkstuk mogelijk.
Ook de traverse is een gelaste stalen constructie
met verstevigingribben en contrageleidingen aan
beide uiteinden. Aan een kant van de traverse
bevinden zich de lineaire geleiders voor de dwars-
beweging van de dwarsslede. Hierop kan de ram
met verschillende freeskoppen heen en weer be-
wegen over kogelomloopgeleidingen met voor-
spanning, aangedreven door kogelomloopspin-
dels met dubbele moeren voor de voorspanning.
De dwarsslede is ook een gelaste stalen construc-
tie met geleidingsbanen op de achterzijde voor
de verticale beweging ten opzichte van de tra-
verse en met geleidingsbanen aan de voorzijde
voor de ram.
Voor maximale stijfheid is de ram gemaakt van
gelast staal met een dubbele wandstructuur. De
beweging vindt plaats over een geleidingsrail
voor hoge stijfheid en demping. De aandrijving
is hier ook uitgevoerd met kogelomloopspin-
dels met dubbele moeren voor de voorspan-
ning. De geleidingrailsoppervlaktes worden in-
wendig gekoeld en tussen de componenten en
de isolatie circuleert geconditioneerde lucht.
Thermisch stabiel Beveiliging van besturingsprogramma’s 4.0Onderzoekers van het Fraunhofer Instituut voor
Secure Information Technology (SIT) in Darmstadt
(D) waarschuwen dat datadieven het steeds vaker
gemunt hebben op de productiegegevens van de
vaak onbeveiligde, computergestuurde bewer-
kingsmachines. Tijdens de ontwikkelingsfase zijn
de ontwerpen op de computer vaak wel be-
schermd tegen ongeautoriseerde toegang, maar
als de productiegegevens onversleuteld worden
verstuurd over een netwerk kan met een USB-
stick of een besmette computer de informatie
Meten
In de lineaire assen X , Y en Z bepalen meetsystemen van
Heidenhain de positie op 0,0001 mm exact. Bij de C-as
is een hoekmeetsysteem van dezelfde fabrikant gemon-
teerd met een resolutie van 0,001 mm. De bewegende
delen worden centraal gesmeerd. De gepatenteerde
elektrospindel van OMV draait 370° om de C-as en 105°
om de A-as. Bij een vermogen van 29 kW heeft de spin-
del in het toerenbereik van 0 omw/min-1 tot 3000 omw/
min-1 een constant koppel van 92Nm. Het maximum
toerental bedraagt 20.000 omw/min-1. Het gereedschap
wordt gekoeld door middel van zes sproeikoppen (25 l/
min koelvloeistof bij een druk van zeven bar). De gereed-
schaphouder is een HSK 63, het draadloze gereedschap-
meetsysteem is een RMP 60 van Renishaw.
Op de werktafel is een groot gereedschap voor de kunststofproductie ingespannen De Parpas XS bij Peter Schmitz
Formenbau und Gravuren is uitgerust met een besturing van Heidenhain (foto Klaus Dieter Hennecke)
Om computergegevens te beschermen zoals bij dit visuele computerprogramma van het Fraunhofer IGD is de
software versleuteld door de beveiligingssoftware van Fraunhofer SIT (foto: Fraunhofer IGD)
04-09_Nieuws.indd 6 19-03-14 14:43