Pagina 17 van: Metaal Magazine 3 – 2014
V E R B I N D E N
j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 3 – 2 0 1 4 17
Ook bij vermoeiingstesten komt de mechanische
verbinding beter uit de bus.
Elektro-industrie
Een relatief nieuwe markt waar het Duitse be-
drijf naar kijkt, is de elektro-industrie. Juist als je
twee elektrisch geleidende materialen wilt ver-
binden, dan biedt het clinchen een essentieel
voordeel doordat je de eigenschappen van de
materialen niet verandert. Bij warmteprocessen
als verbindingstechniek kunnen er namelijk in
de intermetallische fase isolatoren ontstaan,
waardoor de weerstand toeneemt en de ge-
leidbaarheid dus vermindert. Zelfs laserlassen
van deze verbindingen levert soms problemen
op, zo laat een onderzoek door de Technische
Universiteit van Dresden zien. Om te voorko-
men dat er teveel warmte wordt ingebracht,
laserlast men met kleine spots. “We hebben
echter juist een grote vlakverbinding nodig om
de opwarming door de stroomgeleiding te
voorkomen”, legt Jan Kalich uit, onderzoeker
bij het instituut voor Fügetechnik und Montage
(FTM) van deze universiteit. Deze warmte die
ontstaat doordat de stroom vooral door de
spots van het ene materiaal naar het andere
stroomt, beïnvloedt op de lange duur de le-
vensduur van de component negatief. Clinchen
levert juist wel een grote vlakverbinding, zon-
der dat je warmte in het materiaal brengt.
Schroefverbinding
In het onderzoek vergelijkt de universiteit van
Dresden verschillende technieken met elkaar,
waaronder een M4 schroefverbinding. Kalich:
“De M4 schroefverbinding zorgt voor de helft
minder contactoppervlak dan een clinchpunt. Je
moet al naar een M8 verbinding gaan om daar
bovenuit te komen.” De onderzoekers hanteren
de zogenaamde ‘Gütefactor’ als meetwaarde om
uitspraken te doen over de geleidbaarheid van
een verbinding. Een Gütefactor van 1 is vergelijk-
baar met een homogene geleiding. Tot een
waarde van 1,5 is een langdurige (25 tot dertig
jaar) elektrische geleiding gewaarborgd. Bij de
rondpuntverbinding van Tox is de waarde 1,3, zo
hebben de onderzoekers vastgesteld. “En met
optimaliseren komen we zeker tot een waarde
van 1,1”, aldus Kalich. Het geheim van deze
goede waarde is dat door de clinchverbinding de
oxidelaag wordt opengebroken, waardoor het
echte contactoppervlak groter is dan wat je
ogenschijnlijk verwacht. De Twinpoint clinchver-
binding van Tox levert de beste resultaten op.
Pfeiffer ziet hier dan ook een nieuwe groeimarkt.
“Vooral bij toepassingen van bimetaal, omdat
ons proces heel robuust is. We halen de goede
Gütefactor zonder voorbehandeling en reini-
ging. Een zelfreinigend proces zoals clinchen is
goud waard.”
Nauwkeurigheid
Een van de trends in de industrie is dat men ho-
gere nauwkeurigheden wil en dat toeleveran-
ciers hun producten moeten documenteren.
OEM’ers willen meet- en kwaliteitsrapporten.
Daarom is de speciale software van Tox voor de
servo-aandrijving van ondermeer de clinchtan-
gen sinds kort uitgebreid met een analysemo-
dule. Tot nog toe moest je de data uitlezen en
vervolgens importeren in een statistisch analyse-
pakket. Nu kun je direct in de software al uitge-
breidere analyses uitvoeren, bijvoorbeeld om
het proces nauwkeurig te monitoren. Ook het
integreren van een visionsysteem is zodanig ver-
eenvoudigd dat de gebruiker dit zelf kan doen.
“Ook kunnen we met een eenvoudige interface
de software koppelen aan een ERP-pakket. De
specifieke informatie van het werkstuk komt
dan via een barcodescanner bij de operator be-
schikbaar en we kunnen daarna de gegevens
over het maken van de verbinding verwerken in
een testrapport waarin ook specificaties van het
product staan, zoals serienummer et cetera”,
aldus Ralf Plate, bij Tox verantwoordelijk voor
de electric drive pakketten. <<<
Wereldspeler in veel markten
Tox Pressotechnik is uitgegroeid tot een onderneming die wereldwijd actief is, momenteel
met zeventien eigen dochterondernemingen in even zoveel landen. Het aantal medewerkers
is de laatste jaren gegroeid van 650 naar 830, waarvan er ruim driehonderd bij de hoofdves-
tiging in Weingarten (D) werken. “In de crisis van 2009 hebben we geen enkele medewerker
ontslagen. Daardoor hebben we toen de markt weer aantrok de groei meteen kunnen op-
pakken”, zegt Wolfgang Pfeiffer. De helft van de omzet wordt geboekt in de automobielin-
dustrie, inclusief toelevering. Een van de zaken waar Tox trots op is, is dat de aandrijfcom-
ponenten die men bouwt voor ondermeer het clinchproces, voor liefst tien miljoen slagen in
het eerste jaar worden gegarandeerd.
Multimateriaal vraagt
andere verbindingen
Oxidelaag wordt opengebroken
De Tox ronde clinchverbinding levert goede resultaten op bij het verbinden van materialen in de elektro-
industrie. De geleidbaarheid blijft gedurende decennia op een hoog niveau (foto’s: Tox Pressotechnik)
De multimateriaaltrend onder invloed van ‘Leichtbau’ doet de vraag naar
mechanische verbindingsprocessen toenemen. Op de foto gereedschap voor
clinchen
“Lassen wordt in toenemende mate lastiger. Door de groeiende materiaalvariatie
wordt clinchen belangrijker”, zegt Wolfgang Pfeiffer, bestuursvoorzitter van Tox
Pressotechnik
Dit beeld van de TU Dresden toont de vorming van metallische verbindingen in het materiaal door het clinchen
16-17_tox.indd 17 18-03-14 10:23