Pagina 16 van: Metaal Magazine 3 – 2014
j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 3 – 2 0 1 4 1716 j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 3 – 2 0 1 4
In de toekomst worden steeds vaker componenten
opgebouwd uit meerdere materialen. Vooral de
‘Leichtbau’ is hierbij een bepalende factor. Om gewicht
te besparen, zoeken engineers naar nieuwe materiaal-
combinaties. Klassieke verbindingstechnieken, zoals
lassen, kunnen dan lang niet meer altijd toegepast
worden. Verbinden door het koud vervormen van
materialen zal daarom aan belang winnen.
DOOR: FRANC COENEN
Staal met aluminium. Aluminium met kunststof.
Het zijn slechts twee van de materiaalcombina-
ties die je tegenwoordig tegenkomt. Om ge-
wicht te besparen, zoeken engineers naar mate-
rialen die voldoende sterk zijn maar met een
minimaal soortelijk gewicht. “Lassen wordt hier-
door in toenemende mate lastiger. Door deze
groeiende materiaalvariatie wordt clinchen be-
langrijker”, zegt Wolfgang Pfeiffer, bestuurs-
voorzitter van Tox Pressotechnik. De uitvinder
van de ronde clinchverbinding (met matrijs zon-
der bewegende delen) ziet wereldwijd de vraag
in alle sectoren toenemen: van automobiel- tot
elektro-industrie. En niet alleen vanwege de toe-
name van meerdere materialen in één compo-
nent. De clinchverbindingen die Tox Pressotech-
nik aanbiedt, hebben meerdere voordelen. “Bij
een dynamische belasting op één punt heeft de
mechanische verbinding voordelen ten opzichte
van de lasverbinding omdat de belasting hoger
mag zijn”, voegt Pfeiffer er aan toe. Een puntlas
kan bijvoorbeeld dynamisch met maximaal 280
N worden belast; de Tox ronde clinchverbinding
kan daarentegen dynamisch tot maximaal 500 N
worden belast, terwijl de statische belasting toch
70 procent van die van een puntlas bedraagt.
Ook bij vermoeiingstesten komt de mechanische
verbinding beter uit de bus.
Elektro-industrie
Een relatief nieuwe markt waar het Duitse be-
drijf naar kijkt, is de elektro-industrie. Juist als je
twee elektrisch geleidende materialen wilt ver-
binden, dan biedt het clinchen een essentieel
voordeel doordat je de eigenschappen van de
materialen niet verandert. Bij warmteprocessen
als verbindingstechniek kunnen er namelijk in
de intermetallische fase isolatoren ontstaan,
waardoor de weerstand toeneemt en de ge-
leidbaarheid dus vermindert. Zelfs laserlassen
van deze verbindingen levert soms problemen
op, zo laat een onderzoek door de Technische
Universiteit van Dresden zien. Om te voorko-
men dat er teveel warmte wordt ingebracht,
laserlast men met kleine spots. “We hebben
echter juist een grote vlakverbinding nodig om
de opwarming door de stroomgeleiding te
voorkomen”, legt Jan Kalich uit, onderzoeker
bij het instituut voor Fügetechnik und Montage
Wereldspeler in veel markten
Tox Pressotechnik is uitgegroeid tot een onderneming die wereldwijd actief is, momenteel
met zeventien eigen dochterondernemingen in even zoveel landen. Het aantal medewerkers
is de laatste jaren gegroeid van 650 naar 830, waarvan er ruim driehonderd bij de hoofdves-
tiging in Weingarten (D) werken. “In de crisis van 2009 hebben we geen enkele medewerker
ontslagen. Daardoor hebben we toen de markt weer aantrok de groei meteen kunnen op-
pakken”, zegt Wolfgang Pfeiffer. De helft van de omzet wordt geboekt in de automobielin-
dustrie, inclusief toelevering. Een van de zaken waar Tox trots op is, is dat de aandrijfcom-
ponenten die men bouwt voor ondermeer het clinchproces, voor liefst tien miljoen slagen in
het eerste jaar worden gegarandeerd.
Multimateriaal vraagt
andere verbindingen
De Tox ronde clinchverbinding levert goede resultaten op bij het verbinden van materialen in de elektro-
industrie. De geleidbaarheid blijft gedurende decennia op een hoog niveau (foto’s: Tox Pressotechnik)
De multimateriaaltrend onder invloed van ‘Leichtbau’ doet de vraag naar
mechanische verbindingsprocessen toenemen. Op de foto gereedschap voor
clinchen
Dit beeld van de TU Dresden toont de vorming van metallische verbindingen in het materiaal door het clinchen
16-17_tox.indd 16 18-03-14 10:23