aanvullende geometrieën. Hierdoor
is de opbouwsnelheid hoger dan bij
alleen AM. Bovendien biedt de ge-
standaardiseerde systeemtechnologie
op basis van Kuka-lasrobots kosten-
voordelen. “Op deze manier kunnen
bijvoorbeeld lokaal versterkte struc-
tuuronderdelen voor vliegtuigen of
hoogfunctionele componenten voor
turbines efficiënter worden geprodu-
ceerd”, licht Günter Neumann, hoofd
printen) wordt juist laag-voor-laag
opgebouwd. Dit spaart materiaal uit,
voorkomt dus verspilling en flexibi-
liseert de productie. Nadeel is dat dit
proces relatief traag en dus duur is.
Project ProLMD combineert conven-
tioneel met AM in hybride productie-
processen. Onderdelen die conventio-
neel geproduceerd zijn (bijvoorbeeld
met smeden en gieten) krijgen via
lasercladden additief aangebrachte
Door laser metal deposition (LMD
oftewel lasercladden) én robots
te combineren met conventionele
productietechnieken kan de pro-
ductietijd met 50% omlaag en de
kosten met 20 tot 30%. Ook draagt
het duurzaam bij aan de grondstof-
fenefficiëntie in de productie. Dat
meldt het Duitse project ProLMD.
Er wordt nu tevens gewerkt aan een
versie voor het MKB.
“Positief is de hybride aanpak waar-
bij de voordelen van andere conven-
tionele productietechnieken – zoals
verspanen, modelleren of afgeleiden
daarvan – gecombineerd zijn met
deze additieve technologie”, zegt
Dr. Helmut Bossy. Hij is adviseur en
hoofd van de unit 521 ‘Toekomst van
werk en waardecreatie; Industrie 4.0’
bij het federaal ministerie voor edu-
catie en research (BMBF) in Bonn. Bij
de nieuwe gecombineerde produc-
tietechniek worden via LMD kleine
structuren met een lasrobot op grote-
re oppervlakken aangebracht. “Het
innovatieve element in deze stap
is het feit dat hier twee methoden
zijn ‘samengesmolten’: poeder- en
draadlassen.” Project ProLMD boekte
al snel succesjes bij partner Fraunho-
fer ILT.
Conventioneel en AM
Conventionele subtractieve proces-
sen zoals draaien en frezen hebben
als nadeel dat relatief veel materi-
aal verwijderd moet worden. In de
vliegtuigbouw gaat het bij lichte
en versterkte onderdelen om soms
tot wel 90% van het materiaal. Bij
additieve manufacturing (AM of 3D-
Lasercladden op
oppervlak met robot
METAAL MAGAZINE APRIL 2021 TEKST: N. FECHT, BEWERKT DOOR ING. M. DE WIT-BLOK/METAAL MAGAZINE / FOTOGRAFIE: FRAUNHOFER ILT, R. BAUMGARTENBLIK VOORUIT 34
Robot met LMD-bewerkingskop en geïntegreerde laser-lijnscanner uit het ProLMD project. Deze
scant het te repareren volume op een onderdeel. Door een draadgeleid systeem kan de robot
vrijwel onbeperkt werken en flexibel reageren op de geometrie en grootte van de onderdelen,
ook bij kleine series.
34-35-36-37_lasercladden.indd 34 06-04-21 10:08
