Pagina 59 van: Metaal Magazine 2 – 2016
j a a r g a n g 5 4 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 2 – 2 0 1 6 59
T E c h N I S h O w 2 0 1 6
sorteermachine van een snoepfabriek afstellen
en storingen verhelpen, de machinebewerkers
een werkend mechaniekje ontwikkelen en de
robotjongens een robot langs een parcours in
een piramide opdrachten laten uitvoeren. Een
jury van experts van bedrijven en scholen be-
oordeelt de werkstukken. De uitslag wordt pas
na de laatste finale bekendgemaakt, op 8 april
in Eindhoven. De Nederlands kampioenen ver-
tegenwoordigen Nederland tijdens EuroSkills in
Göteborg (SE) in december 2016.
Grotere populariteit
Maken de wedstrijden techniek populairder?
“Dat is lastig te meten”, geeft Collignon toe.
“Jongeren krijgen zoveel impulsen, dus ze zul-
len echt niet zeggen: ‘Dat was voor mij het mo-
ment om een technische studie te gaan doen’.
Maar voor de wedstrijden nodigen we altijd
veel vmbo-leerlingen uit, om ze zo vroeg en
laagdrempelig mogelijk in aanraking te bren-
gen met techniek. Dan kunnen ze later een wel-
overwogen keuze maken.” Feit is dat techni-
sche studies populairder worden, zeker de ho-
gere technische opleidingen. Voor 2015 meld-
den zich bij de TU Delft vijf procent meer
studenten dan in 2014 en in Eindhoven zelfs 14
procent meer. Ook bij de hogescholen is de
grootste stijging zichtbaar bij de technische stu-
dies. Daar steeg het aantal aanmeldingen met
twaalf procent. Zes hbo-instellingen zouden
voor het eerst zelfs een numerus fixus toepas-
sen voor technische hbo-studies.
Hoe zit het met het mbo? “Jaarlijks stromen er
zo’n 5.000 studenten de metaalbewerking in”,
aldus Annemarie Heij van Koninklijke Metaal-
unie. Ruim de helft volgt de beroepsbegelei-
dende leerweg (BBL), waarbij leren en werken
gecombineerd wordt, en iets minder in de be-
roeps opleidende leerweg (BOL). “Dat aantal is
redelijk constant”, weet Heij, “al zie je wel dat
steeds meer leerlingen de hogere niveaus 3 en
4 kiezen.” Wat Heij betreft zou het aandeel BBL
nog wel omhoog mogen. “De metaal leent zich
bij uitstek voor het BBL-traject waarbij je als
werknemer wordt opgeleid in het bedrijf met
een goede combinatie van theorie en praktijk.”
Het lijkt erop dat de jarenlange campagnes om
meer jongeren voor een technische studie te
interesseren, effect begint te krijgen. “We mer-
ken dat het beeld verandert”, zegt Heij. “Dat
we niet alleen als sector het belang en de toe-
gevoegde waarde van de maakindustrie inzien,
maar dat ook de overheid zijn verantwoorde-
lijkheid neemt. Dat helpt.”
werkzekerheid
Het kan natuurlijk ook zijn dat jongeren meer
gaan hechten aan werkzekerheid. Want hoe zit
het met de kansen op de arbeidsmarkt? Vooral
hoogopgeleide technici en IT’ers profiteren van
de aantrekkende economie, blijkt uit onder-
zoek van de universiteit van Maastricht. Vol-
gens het CBS hebben ook mbo-afstudeerders
met een opleiding in de techniek en procesin-
dustrie een grotere kans op een baan dan an-
dere mbo’ers. Heij: “85 procent heeft na afloop
van de opleiding meteen een vaste baan, met
volop kansen voor verdere opleiding en ont-
wikkeling, vooral degenen met een BBL-oplei-
ding. Van de studie Mechatronica kun je je ove-
rigens afvragen of er op de wat langere termijn
voldoende baangarantie blijft. Het aantal leer-
lingen is daar de laatste jaren enorm gestegen
en daar moet voldoende vraag op de arbeids-
markt tegenover blijven staan.” Dat geldt niet
voor CNC-verspaners. “Deze mensen krijgen we
bijna niet aangesleept. Dat heeft niet zozeer te
maken met de vergrijzing of dat er steeds min-
der studenten zijn. Er is gewoon teveel werk. In
Nederland zijn we heel goed in verspanen. Met
name in fijnmechanische producten met kleine
toleranties voor sectoren als de vliegtuigindu-
strie en de medische wereld. Daarvoor is uitge-
kiend vakmanschap nodig.”
Focus op talentontwikkeling
Terug naar de Vakkanjers. Ondanks het be-
proefde concept werkt de organisatie aan aan-
passingen. Zo verschuift de focus naar talent-
ontwikkeling. Jongeren die meedoen aan de
wedstrijd vinden dit leuk, maar de meeste jon-
geren willen vooral werken aan hun persoon-
lijke ontwikkeling richting vakman of vak-
vrouw. “Met onze kennis van Vakkanjers zette
we samen met onderwijs en bedrijfsleven een
nieuw programma op, waarbij de ontwikkeling
van de leerling centraal staat en niet de wed-
strijd”, aldus Collignon. “Uit onderzoek blijkt
dat mensen steeds meer oog hebben voor
maatschappelijke problemen”, vult Heij aan,
“Daarvoor zijn technische oplossingen nodig,
bijvoorbeeld een mechanisme om mensen een-
voudiger uit bed te tillen, een alarmsysteem,
een betere rolstoel, een verstelbare bureaustoel
die rugproblemen voorkomt. Heel veel van die
producten komen voort uit vakmanschap. Ze
moeten wel bedacht en gemaakt worden. Dat
komt niet vanzelf.” <<<
Jonge helden in
vakmanschap
Elke twee jaar meten de mbo’ers hun krachten in zestien vakgebieden. Op de foto vakkanjer Diewer van der
Schoor (foto’s: Vakkanjers)
Annemarie Heij van Koninklijke Metaalunie:
“Jaarlijks stromen er zo’n 5.000 studenten de
metaalbewerking in”
De Nederlands kampioenen vertegenwoordigen
Nederland tijdens EuroSkills in Göteborg (SE) in
december 2016. Op de foto vakkanjer Richard Nales
Jeroen Collignon van TechniekTalent.nu:
“VakkanjerWedstrijden geven jong technisch mbo-
talent een podium”
58-59_jeugdmrts.indd 59 22-02-16 17:49