Pagina 42 van: Metaal Magazine 2 – 2015
j a a r g a n g 5 3 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 2 – 2 0 1 5 4342 j a a r g a n g 5 3 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 2 – 2 0 1 5
Dymato uit Veenendaal heeft eind vorig jaar als turnkey-project aan een
Nederlandse OEM’er een draadvonkcel geleverd. Aan een Mitsubishi
draadvonkmachine is een Xcelerate robotinstallatie van Cellro gekoppeld. Het
resultaat is een productiecel voor onbemand draadvonken.
Door: rEINoLD ToMBErG
In vergelijking met andere metaalbewerkings-
processen is draadvonken eigenlijk al een be-
hoorlijk manarm proces. De machines kunnen
zich al ‘figuurzagend’ vaak urenlang zelf red-
den en het is eerder regel dan uitzondering dat
één operator twee of drie draadvonkmachines
kan bedienen. Waarom heeft de OEM’er (die
uit concurrentie-overwegingen niet met naam
in deze kolommen wil staan) dan toch geïnves-
teerd in een erodeercel? Uit de uitleg van Colin
Jennings en Theo Coffeng, respectievelijk area-
salesmanager en directeur van Dymato, blijkt
dat de wens om de machine continu – ‘’En dan
bedoelen we écht continu’’ – te laten vonken de
drijvende kracht is achter de investering. ‘’De
machine moet voortdurend vonken. De ma-
chine moet vol zitten met vonkwerk’’. Bij
draadvonkwerk met een cyclustijd van bijvoor-
beeld twaalf uur zet een automatisering na-
tuurlijk minder zoden aan de dijk, maar in dit
geval praten we over vonkwerk met relatief
korte cyclustijden van bijvoorbeeld 1 uur. Bo-
vendien is de aard van het werk in grote lijnen
bekend: het zijn delen van installaties die vaak
als spoedklus geleverd moeten worden. Ook in
het weekend. Draadvonken is hier duidelijk een
productietechniek voor (klein)seriewerk.
20 kg
De draadvonkmachine, een Mitsubishi
MV2400R Grand Tubular, werkt met draadspoe-
len van 20 kg. Bij een draaddiameter van 0,25
mm kan de vonkmachine hiermee pakweg 60
uur eroderen. Zet je de machine aan op vrijdag
om vijf uur, dan kun je dus in elk geval de
maandagmorgen met gemak halen. Natuurlijk
kun je die tijd verlengen door met een dunnere
draad te gaan vonken. Bij 0,2 mm draad gaat
het in de richting van 90 uur tot 100 uur vonk-
werk. Maar, het is de vraag of je met dunnere
draad, dezelfde hoeveelheid productie kan
vonken. Denk bijvoorbeeld aan hogere werk-
stukken, waar bij het draadvonken met een
dunnere draad de cyclustijd kan stijgen. Je zou
ook kunnen gaan werken met spoelen met
meer massa dan 20 kg. Vanuit ergonomische
overwegingen minder aantrekkelijk; je moet de
spoel immers handmatig in de machine laden.
Als je onbemand wil draadvonken, over een
weekend, heen met wisselende werkstukken
moet je gaan automatiseren. Jennings: ‘’De
basis is je CAD/CAM-systeem. Je legt je contour
vast en je analyseert waar je nulpunten liggen
en moeten liggen’’. De Fanuc robot van de Xce-
lerate brengt de te vonken werkstukken naar
de machine en haalt het gevonkte werk terug.
De werkstukken worden opgespannen in een
spangereedschap op een houder. Zoals bij veel
draadvonkers is die opspanning, vaak meervou-
dig uitgevoerd, het resultaat van veel vak- en
proceskennis. Elke houder is voorzien van een
chip. Hierin wordt informatie opgeslagen over
de nulpuntsverschuivingen, maar ook met welk
programma het halffabrikaat gevonkt moeten
worden. In een dialoog wordt gecontroleerd of
het programma in de chip op de houder over-
eenstemt met het programma dat klaarstaat op
de draadvonkmachine. In de Xcelrate zien we
aan de bovenzijde een rail met daarin een grij-
per (alle houders kunnen bij deze toepassing
met één grijper worden gewisseld) en een
chipreader. Deze reader scant de opgeslagen
data van de houder. Aan de onderzijde van de
Productiecel voor
onbemand draadvonken
Machine moet vol zitten met vonkwerk
Voor onbemand draadvonken heeft Dymato een Mitsubishi draadvonkmachine aan een Xcelerate van Cellro
gekoppeld (foto’s: Dymato) De robot kan een handling van maximaal 10 kg (houder met werkstuk) verzorgen
42-43_dymatovonkcel.indd 42 13-02-15 12:14