Pagina 28 van: Metaal Magazine 10 – 2015

j a a r g a n g 5 3 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 1 0 – 2 0 1 5 2928 j a a r g a n g 5 3 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 1 0 – 2 0 1 5

Makino heeft in Kirchheim unter Teck (nabij

Stuttgart) het technologiecentrum voor aerospace

en stempel- en matrijzenbouw flink vergroot. Het

technologiecentrum is echter veel meer dan een

veredelde showroom, aldus P. Anders Ingemarsson,

directeur Makino Europe. Alleen al voor de

luchtvaarttoepassingen staat er een team van 22

engineers klaar, naast een team van negen engineers

voor stempels en matrijzen.

DOOR: FRANC COENEN

De uitbreiding van het technologiecentrum van

Makino is fors: de demoruimte is van 800 m2

naar 2000 m2 gegaan. Er is nu een aparte ruimte

voor de stempel en matrijs- en luchtvaart-

industrie. Kirchheim unter Teck is daarmee Ma-

kino’s grootste technologiecentrum in Europa,

waar ondertussen zo’n 80 mensen werken. “We

moesten uitbreiden, omdat het lastig was de

capaciteit te verdelen tussen luchtvaart en

stempel- en matrijzen maken”, zo verduidelijkt

Ingemarsson de stap die Makino zet. Hij noemt

het centrum zelf het ‘house of extremes’. Onder

één dak verspaant Makino namelijk zowel in

het nanometerbereik alsook metersgrote ti-

taan- en aluminium onderdelen voor de vlieg-

tuigindustrie waarbij de spaanvolumes oplopen

richting de 10 liter per minuut. In het nanome-

terbereik toonde de machinebouwer de iQ300

die nu voorzien is van een geïntegreerde slijpu-

nit om de radius van het gereedschap bij te slij-

pen. Alleen op die manier kun je oppervlakte-

nauwkeurigheden halen onder 1 micrometer

tolerantie. Door deze toevoeging kan Makino

op de machine spiegelglans halen zonder nabe-

werken. Dat gebeurt met een PCD frees. Speci-

aal voor het Die & Mould Forum liet men zien

wat het effect van het gereedschap op de op-

pervlaktekwaliteit is. Met PCD-frezen haalt men

een spiegelkwaliteit, met CBN gereedschappen

blijft men daar onder. Dergelijke oppervlakte-

kwaliteiten zijn onder andere nodig voor de

matrijzen voor LED-verlichting in auto’s. En

deze matrijzen kunnen niet gepolijst worden

omdat je daarmee de specifieke kenmerken

verwijdert die voor een goede distributie van

het licht zorgen. Met frezen van 0,1 mm diame-

ter komt Makino uiteindelijk op een Ra waarde

uit van 0,15 micrometer. De totale freesbewer-

king duurt 9 uur. “Daarom moeten de machines

uiterst stabiel zijn”, aldus Andreas Walbert,

hoofd marketing en product planning bij Ma-

kino Europe.

Pro6: productiviteit en kwaliteit
Een van de noviteiten die getoond werden, is

de nieuwe besturing Pro 6 die de komende tijd

uitgerold zal worden naar alle machines. De

nieuwe besturing geeft de machine ‘brains’ die

nodig zijn om tot een optimale balans tussen

productiviteit en oppervlaktekwaliteit te

komen, aldus Inoue Shiniche, tot voor kort di-

recteur R&D en tegenwoordig internationaal

verkoopdirecteur. “Voor de nieuwe generatie

machines hebben we ‘brains’ nodig die detecte-

ren, begrijpen wat er in de machine gebeurt en

zelfstandig beslissingen kunnen nemen.” Met

de Pro 6 komt Super GI 5 naar alle machines. Dit

is een instelling om een gladder oppervlak te

frezen. Een belangrijk aspect hierin is wat de

Japanner noemt het vermijden van het “null

point”. Dit is een punt in de bewerking waarop

de frees een fractie van een seconde stil staat.

Dat tekent zich af aan het oppervlak. Deze fea-

ture optimaliseert verder de gereedschapbanen

als het CAM-programma een te grove toleran-

tie heeft. Makino gebruikt in de nieuwe Pro6

besturing nog meer gegevens uit de Fanuc-

aandrijvingen om de bewegingen van de spin-

del beter te controleren. Deze nieuwe aanpak

levert volgens Inoue Shiniche als grootste voor-

deel op dat de snijsnelheid enorm omhoog kan

terwijl de oppervlaktekwaliteit amper minder

wordt. Als voorbeeld toonde hij een test waar-

bij gefreesd wordt met een voeding van 25 m/

min tegenover 2 m/min tot 5 m/min wat gang-

baar is in de industrie. Hierdoor daalt de bewer-

kingstijd met 69 procent, terwijl de oppervlak-

tekwaliteit slechts vermindert van 0,66 micro-

meter naar 0,78 micrometer. Daarnaast verdub-

belt de standtijd van het gereedschap doordat

het veel meer op een constante temperatuur

blijft. Volgens hem is de bandbreedte van het

gebied waarin je productiviteit maximaliseert

met behoud van oppervlaktenauwkeurigheid

smal. Dat geldt zowel voor het microbewerken

als ook voor het titaan verspanen voor lucht-

vaarttoepassingen. Bij dit laatste moet je, aldus

Ingemarsson, bovendien heel goed de gereed-

schapkosten in de gaten houden. Door brede

geleidingen en een actief dempingssysteem

wordt de gereedschapslijtage met een factor

vier teruggebracht. In de titaanbewerking voor

een luchtvaartproduct kan dat op jaarbasis

370.000 euro aan gereedschapkosten besparen.

Pro6 besturing
Andere vernieuwingen in Pro6 zijn dat het sys-

teem voor het vermijden van botsingen nu

standaard in de besturing zit, ook op de klei-

nere machines. De Makino-besturing kijkt altijd

een halve seconde vooruit tijdens het bewer-

ken, voldoende om een potentiële crash te de-

tecteren en de machine in noodstop te zetten.

Pro6 heeft verder een feature om de krachten

die vrijkomen als de frees van richting veran-

Nanometerbereik én
metersgroot

Door de uitbreiding heeft Makino nu een apart demo- en applicatiecentrum voor aerospace (foto’s: Franc Coenen)

28-29_makino.indd 28 07-12-15 15:37