Pagina 29 van: Metaal Magazine 10 – 2014
j a a r g a n g 5 2 | w w w . m e t a a l m a g a z i n e . n l | 1 0 – 2 0 1 4 29
M E T A A L B E W E R K E N
grote winst”, aldus de samenvattende conclu-
sie van Willem Jan ter Hoek, verantwoordelijk
voor de inkoop. De bundel houdt daarmee op
elke diepte zijn optimale snijkracht en nauw-
keurigheid en dat zijn winstpunten ten op-
zichte van de droge laser. Het betekent dat
kleinere snijbreedtes mogelijk zijn, waarbij het
snijvlak recht is over de hele dikte van het ma-
teriaal.
Een zeker zo belangrijk facet waar Ter Hoek op
wijst is dat de waterstraal voor een effectieve
koeling zorgt. “Materiaalspanningen en aan-
tasting van de eigenschappen blijven achter-
wege, net als verkleuringen rond het snijvlak.
Ook temperatuurgevoelige materialen kunnen
met LMJ worden bewerkt.” Door de water-
straal worden gestolde materiaaldeeltjes bo-
vendien beter afgevoerd en krijgen geen kans
om zich aan het oppervlak te hechten. Met
name bij kritische producten als wafers voor de
semiconductor industrie is dat een cruciaal
winstpunt. Vandaar dat de techniek zich in eer-
ste instantie in dit marksegment tot ontplooi-
ing is gekomen.
Hoge snelheid
Het grote voordeel ten opzichte van het draad-
vonken is de winst in snelheid. Dat geldt voor
de pure snijsnelheid, maar de grootste winst zit
volgens Ter Hoek in het feit dat geen startgaat-
jes meer nodig zijn. Hij laat een wafer zien met
een dikte van 0,1 mm met wel tweehonderd
uitsparingen, waar dus even zo vele startgaatjes
gemaakt zouden moeten worden. “Dat is een
zeer tijdrovende bezigheid en met behulp van
draadvonken zou met een dergelijk product al
gauw een dag of drie gemoeid zijn”, schat hij.
“Met LMJ kost dat niet meer dan zo’n dertig
minuten.” Daarbij moet wel worden opge-
merkt dat bij grotere aantallen deze wafers bij
het draadvonken gestapeld zouden worden,
zodat een aanzienlijk hogere productiviteit
wordt bereikt. Die mogelijkheid is er bij LMJ
vanwege de hoge waterdruk niet.
Wat de ruwheid van de snede betreft is bij LMJ
een niveau van Ra 0,3 micrometer haalbaar. Bij
het draadvonken kunnen nog lagere ruwheden
worden bereikt, maar daar moet dan wel een
nog langere bewerkingstijd als prijs voor wor-
den betaald. Vandaar de omschrijving van Ter
Hoek als een techniek “met de snelheid van de
laser en de precisie van draadvonken”.
Alle materialen
De grootste verandering voor Ter Hoek Vonke-
rosie is dat niet alleen elektrisch geleidende
materialen worden kunnen bewerkt, zoals bij
draadvonken, maar dat in principe elk materi-
aal in aanmerking komt. Enkele uitzonderingen
als hout en glas daargelaten. “Daardoor komen
voor ons tal van nieuwe marktsegmenten in
beeld. We werken nu met materialen waarvan
we in het verleden nooit hadden gehoord.”
Concrete voorbeelden daarvan zijn diamant,
SiC (voor de IC-industrie) en GaAs (voor zonne-
panelen). Bij Ter Hoek Vonkerosie wordt ge-
werkt met een 100 W laser en daarmee kunnen
volgens de machineleverancier dunne materi-
aaldiktes tot circa 1 mm worden gesneden.
Maar Ter Hoek heeft er het volste vertrouwen
in dat met de juiste parameters ook grotere dik-
tes tot 10 mm haalbaar zijn.
De Laser MicroJet technologie is ontwikkeld
door Synova, een Zwitsers bedrijf met vijftig
medewerkers (waaronder twintig engineers) en
daar rusten ook de patenten. Door de Japanse
machinebouwer Makino, in ons land vertegen-
woordigd door Produtec in Meerkerk, is de
hardware ontwikkeld in de vorm van een echte
productiemachine die sinds kort commercieel
op de markt wordt gebracht. Deze machine
heeft een vermogen van 100 W en een ijlsnel-
heid van 60 m/min. <<<
Op weg naar AS9100 certificaat
Met in totaal 30 machines voor draad- en zinkvonken, vonkboren en microvonkfrezen be-
hoort Ter Hoek Vonkerosie in Rijssen tot de Europese marktleiders op het gebied van von-
keroderen. Het bedrijf heeft daarbij als ambitie om te opereren als strategische partner van
haar klanten en om dat waar te maken is een traject ingezet waarbij kwaliteitsbeheersing in
brede zin voorop staat. Dat strekt zich uit van de beheersing van de processen tot betrouw-
bare levertijden. Het bedrijf hoopt zijn inspanningen in 2015 (als het 25-jarig bestaan wordt
gevierd) te verzilveren in de vorm van het AS9100 certificaat voor de luchtvaartindustrie. Tot
de klantenkring behoren verder de semiconductor- en medische industrie, de energiesector
en de offshore.
Draadvonk-nauwkeurig
en snel als laser
Vergelijking tussen de conventionele (links) en de Microjet
laserbundel (rechts). Het feit dat bij de laatste geen uitwaaiering
optreedt resulteert in een mooie rechte snede met een betere
oppervlaktekwaliteit (bron: Synova)
Een deel van de draadvonkafdeling bij Ter Hoek Vonkerosie
(foto: Jan Oonk)
De compacte LMJ- machine van Makino zoals die bij Ter Hoek
Vonkerosie staat opgesteld (foto: Willem Jan ter Hoek)
28-29_hoeksynova.indd 29 27-11-14 16:45