Pagina 11 van: Metaal Magazine 1 – 2020

met het Scada-systeem van het deel-
nemende bedrijf.

Energieopslag
Een aantal bedrijven kiest ervoor
om naast een deelname aan DSR
te investeren in batterijopslag en/
of WKK en/of zonnepanelen. “Een
accu is eveneens in te zetten in DSR.
Bedrijven kunnen bijvoorbeeld met
de accu direct hun energieverbruik
verlagen en tegelijkertijd een gas-
generator starten zodat ze in hun ei-
gen energie kunnen blijven voorzien.
Ze zijn hierdoor minder kwetsbaar
en de investering betaalt zich terug
wanneer ze in de poule stappen,”
aldus Van Mourik. “Met DSR kan
energievoorziening ook als een
unique selling point ingezet worden
in plaats van energie te blijven zien
als kwetsbare (externe) factor voor de
dagelijkse praktijk.” Hij ziet een win-
winsituatie. “Het levert commerciële
voordelen op door in te spelen op de
behoeften van het net en het leveren
van energie wanneer dat nodig is.
En het levert operationele voordelen
door extra bescherming en het beter
beheren van bestaande energiever-
bruikende en/of energieopwekkende
middelen.”

Praktijkvoorbeeld
ArcelorMittal maakt al enige tijd ge-
bruik van DSR. In maart 2014 startte
de Belgische vestiging een onderzoek
naar mogelijke deelname. De kriti-
sche vraag was of het vermogen voor
de machines snel en lang genoeg kon
worden beperkt. Een paar uur per
dag en een aantal dagen per jaar was
het namelijk niet mogelijk om vlam-
boogovens en walsrollen voor warm
en koud walsen van minder vermo-
gen te voorzien. Bovendien vreesden
lokale operationele teams dat de
staalkwaliteit en de levering aan
klanten zouden worden beïnvloed
als machines bepaalde perioden
zonder stroom werden gezet. Door
met meer bedrijven in een poule te
stappen, kon ArcelorMittal meedoen
terwijl het lokale operationele team
de normale werkzaamheden gewoon
kon blijven voortzetten.

uitgeschakeld zonder dat dit invloed
heeft op de productie. Denk bijvoor-
beeld aan smeltovens waarbij 10
minuten afschakelen door een goede
isolatie geen substantiële invloed
heeft op de temperatuur in de ovens.
Bij andere machines is een tijdelijke
reductie van 20 procent vermogen
bijvoorbeeld mogelijk zonder grote
gevolgen. Aangezien bedrijven in een
poule zitten met veel andere bedrij-
ven, kan deze korte periode al een
verschil maken.”
Blijkt uit analyse dat er voldoende
flexibel vermogen is – denk aan mi-
nimaal 1 MW aan flexibiliteit – dan

kan een bedrijf beslissen om deel te
nemen. “Bedrijven die deelnemen,
stellen een flexibel vermogen be-
schikbaar en ontvangen daarvoor
een beschikbaarheidsvergoeding,
ongeacht het feit of beroep op hen
wordt gedaan of niet. Is er een
daadwerkelijke vraag en het bedrijf
verlaagt tijdelijk het energiever-
bruik, dan ontvangt dit bedrijf een
extra compensatie.” Om deelname
mogelijk te maken zal Centrica een
FlexTract-unit installeren. Dit is een
kleine box van 60 cm bij 60 cm met
communicatiehard- en software dat
het energiebeheerplatform verbindt

taalsmelters die rechtstreeks (vaak)
bindende afspraken maakten met
netbeheerders. Boetes werden opge-
legd wanneer niet aan de afspraken
kon worden voldaan.” Tegenwoordig
zorgt nieuwe technologie voor veel
meer flexibiliteit en mogelijkhe-
den. “Demand Side Response wordt
daardoor interessant voor veel meer
bedrijven. Bij DSR koppelen we
netbeheerders en meerdere energie-
verbruikende bedrijven in een 24/7
energiebeheerplatform aan elkaar.
Wanneer het net instabiel dreigt te
worden, zal het energiebeheerplat-
form nagaan of en welke bedrijven

wanneer en voor hoe lang kunnen
afschakelen. Aangezien meerdere
bedrijven (een zestigtal) in een poule
zitten, is het niet noodzakelijk dat
alle bedrijven elke keer moeten
ingaan op het verzoek om minder
energie te verbruiken. De bedrijven
beslissen zelf of een tijdelijke verla-
ging van het energieverbruik mo-
gelijk is en hoe lang dit mag duren.
Computergestuurde programma’s
gaan vervolgens met alle input aan
de slag en bepalen in welke volgorde
ze actie kunnen ondernemen om
gedurende de noodzakelijke periode
de capaciteitsmarkt te stabiliseren.”

Stappenplan
Klinkt theoretisch, maar in de prak-
tijk is het niet zo moeilijk, zegt Van
Mourik. “Is er interesse om deel te
nemen, dan is de eerste stap om het
energieverbruik van het bedrijf ge-
detailleerd in kaart te brengen. Dus
niet alleen op hoofdmeterniveau,
maar per productielocatie, -lijn of
machine. Zo wordt inzichtelijk waar
besparing mogelijk is. Als je precies
weet hoeveel energie waar wanneer
wordt gebruikt, kun je vervolgens
nagaan welke machines en activitei-
ten geschikt zijn voor flexibiliteit.
Sommige machines of installaties
kunnen 10 minuten volledig worden

METAAL MAGAZINE / FEBRUARI 2020 ONDERNEMEN 11

‘Energieverbruik per productielocatie, -lijn of
machine in kaart brengen’

Arno van Mourik: “Bedrijven die deelnemen,
ontvangen een beschikbaarheidsvergoeding.
Is er een daadwerkelijke vraag en het bedrijf
verlaagt tijdelijk het energieverbruik, ontvangt
dit bedrijf een extra compensatie.”

10-11_energie.indd 11 29-01-20 09:56