Materialen als melk, papier, witte verf en weefsel
zijn ondoorzichtig, niet omdat ze licht absorberen, maar omdat ze het
verstrooien. Maar hoe sterk de verstrooiing ook is, er is, in theorie, altijd
licht doorheen te krijgen.
Onderzoekers Ivo Vellekoop en Allard Mosk van de Universiteit Twente en de Stichting FOM bevestigen dit vermoeden nu met experimenten. Door de golfvorm van het licht aan te passen, slagen zij erin de voorspelde ‘open kanalen’ in het materiaal te vinden waarlangs het licht kan bewegen.
Van Gogh
Door de golfvorm van het licht te manipuleren, slagen Vellekoop en Mosk erin, deze open kanalen aan te boren. Ze gebruikten een ondoorzichtige laag van het witte pigment zinkoxide dat schilders als Van Gogh ook al gebruikten. Van het oorspronkelijke laserlicht dat op het zinkoxide valt – als een vlakke golf -, wordt slechts een klein deel doorgelaten. Zoals elke schilder weet: hoe dikker de verflaag, hoe minder licht erdoor komt.
Door informatie over het uittredende licht te gebruiken om de laser te programmeren, passen de onderzoekers de golfvorm optimaal aan, om het licht door de open kanalen te krijgen. Daarvoor worden delen van de invallende golf vertraagd, om het verstrooide licht precies op de juiste manier te laten interfereren met andere gedeelten van dezelfde golf. Op die manier slagen Vellekoop en Mosk erin, de hoeveelheid doorgelaten licht met maar liefst 44 procent te vergroten.
Licht manipuleren
De resultaten zijn zeer opmerkelijk: hoewel het bestaan van open kanalen theoretisch al wel bekend was, leek het tot nu toe te complex om het licht zodanig te manipuleren dat die kanalen ook echt waren te vinden in het materiaal. Dankzij betere lichtgeleiding in ondoorzichtige materialen wordt het in de toekomst misschien beter mogelijk te kijken in materialen die tot nu toe hun geheimen niet prijsgaven.
Een belangrijke parallel bestaat met de geleiding van elektronen in zeer dunne draadjes, zoals die op halfgeleiderchips voorkomen. Ook elektronen, die zich volgens de kwantummechanica als golven gedragen, verplaatsen zich door dezelfde open kanalen.