Binnenkort verlaat de 160.000e Haas-machine de fabriek van Haas Automation. Elk van deze machines is uitgerust met een Haas CNC-besturing, waardoor de machinebouwer uit de VS een van de grotere CNC-besturingsfabrikanten is. Dat is iets wat Gene Haas, de oprichter van het bedrijf, vanaf het begin voor ogen had bij de ontwikkeling. De besturing moest uitgerust zijn met functies die gebruikers in staat stellen de machine snel onder de knie te krijgen en snel productief te zijn.
Het concept van de CNC-besturing is snel aan te leren. Enkele van de krachtigste functies van de Haas-besturing kunnen met een enkele druk op een knop worden bediend. Het instellen van gereedschapscoördinaten kan bijvoorbeeld met een druk op de knop, zonder dat de operator handmatig getallen hoeft in te voeren op de besturing.
Identieke besturing
De besturingen worden door Haas in eigen huis gemaakt in de fabriek in Oxnard, Californië, inclusief de bijbehorende software. Alle bewerkingsmachines van Haas – verticale en horizontale bewerkingscentra en draaimachines – zijn uitgerust met dezelfde besturing. Zo kan een operator zowel een draaimachine bedienen als een freesmachine, zonder trainingen te moeten volgen. Zelfs de weergave blijft hetzelfde, ook bij nieuwe machines en nieuwe versies van de software. Nieuwe functies worden altijd geïntegreerd in de bestaande menu’s. Het bedieningsconcept is gebaseerd op drie modi: Setup, Edit en Operation. Elke modus heeft een eigen scherm. De gebruiker ziet altijd in één oogopslag welk venster actief is op het besturingsscherm. De Current Commands-pagina geeft de huidige bedrijfstoestand van de machine weer, waaronder het actieve programma, de positie, welk gereedschap zich in de hoofdspil bevindt, de hoofdspil- en asbelasting, het toerental van de hoofdspil en de voedingssnelheid. Andere pagina’s tonen de opdrachten en G-codes die in het actuele programma worden gebruikt. Timers geven de cyclustijd, de productieve tijd, de aantijd en de M30-waarde (aantal werkstukken) weer. En dan zijn er ook nog pagina’s die macrovariabelen weergeven, informatie bieden over de levensduur van het gereedschap en de minimale en maximale hoofdspilbelasting voor elk gereedschap tonen.
Intuïtieve bediening
Het Haas Intuïtief Programmeersysteem (IPS) stelt de operator in staat basisfreesbewerkingen uit te voeren zonder dat hij G-codes moet kennen. “Ons IPS is een dialoogsysteem”, legt Wim Meeus uit, Technical Support Coordinator in Brussel, waar Haas zijn Europese hoofdkantoor heeft. “Om een functie te selecteren, zoek je gewoon de relevante afbeelding.” Het dialoogsysteem biedt eenvoudig te begrijpen tabbladen, die de operator begeleiden bij de stappen die nodig zijn om een werkstuk te bewerken. Ook handig is de grafische simulatiefunctie, die operators in staat stelt hun werk te controleren voordat ze een werkstuk bewerken. Een slim accessoire is het afstandbedieningshandwiel. De handige handbediening heeft een 7 cm kleurenscherm, een toetsenblok met 11 knoppen, een bewegingsbesturingssysteem met een drieledige draaiknop en een ingebouwde LED-inspectielamp. De draaiknopbediening kan worden gebruikt voor het instellen van de gereedschaps- en werkstukcoördinaten, het bewegen op maximaal negen assen, het bekijken van de machinepositie en het weergeven van het actieve programma. Om een nieuwe coördinaat of een nieuw nulpunt in te voeren, hoeft de operator zich niet te begeven naar de besturing.
Functies
Een belangrijk criterium om de productiviteit te verhogen, is het maximaliseren van de standtijd voor gereedschappen. De Haas-besturing kan de hoofdspilbelasting bewaken voor elk gereedschap en automatisch de voedingen aanpassen wanneer een door de operator ingestelde limiet wordt overschreden. Afhankelijk van de instelling op de besturing, reageert de besturing in dergelijke gevallen door de operator te waarschuwen, de voeding stop te zetten of de desbetreffende alarmmelding te activeren. Volgens Wim Meeus is deze functie voor belastingsbewaking in combinatie met de WIPS-optie (Wireless Intuitive Programming System) op de machine een krachtige tool. WIPS is het volledig geïntegreerde draadloze gereedschaps- en werkstuktastsysteem op Haas-machines. Het maakt naadloze setup van machines mogelijk, evenals snelle uitvoering van bewerkingsprocessen en betrouwbare controle over gereedschappen en werkstukken tijdens de bewerking.
Verbonden met de machine
Als native besturing is de Haas-besturing nauw verbonden met de Haas-machine. Een duidelijk voorbeeld daarvan zijn de gereedschapswisselaar en de dynamische aanpassing van de snelheden voor elk programma dat wordt uitgevoerd. Dat maakt opties mogelijk zoals hogesnelheidsfrezen (HSM), waarmee de doorlooptijden worden verminderd en de nauwkeurigheid aanzienlijk wordt verhoogd. Door het toepassen van een bewegingsalgoritme genaamd “acceleratie vóór interpolatie”, in combinatie met volledige vooruitkijk, kan de operator met HSM hogere voedingssnelheden voor profileren halen, zonder kans op vervorming van de geprogrammeerde weg. Het systeem zal alle geprogrammeerde bewegingen voor de interpolatie accelereren, om te garanderen dat de beweging van elke as niet het acceleratievermogen van de machine overschrijdt. Het vooruitkijkalgoritme bepaalt de hoogste voedingssnelheid waarbij elke slag zonder stoppen in de volgende slag kan overvloeien, met als gevolg een grotere nauwkeurigheid, soepeler beweging en hogere werkelijke doorvoersnelheid.
Haas wordt in Nederland vertegenwoordigd door Landré uit Vianen.